Is zinnige en zuinige zorg ongewenst voor diabeteszorg?
Datum: 09-08-2016
Is zinnige en zuinige zorg ongewenst voor diabeteszorg?
De Volkskrant had vorige week (4/8) een verontrustende kop op de voorpagina: ‘Huisarts boycot dure diabetespil’. De kop suggereert dat huisartsen hun diabetespatiënten geen goede zorg verlenen. Uit het artikel op de voorpagina en het vervolg op pagina 8 en 9 blijkt juist het tegendeel. De diabeteszorg wordt bijna alleen in Nederland door huisartsen geleverd en is van een zeer hoog niveau. Het NHG (Nederlands Huisartsen Genootschap) heeft strenge en terughoudende protocollen, die door de huisartsen goed worden nageleefd en voor veruit de meeste patiënten prima werken. De rest van de wereld komt in Nederland kijken hoe het gaat.
Maar toch is er kennelijk een probleem dat volgens de Volkskrant tweeënhalve pagina waard is. Dat probleem gaat over inkomensderving van de farmaceutische industrie en van de medisch specialisten. Volgens onderzoek van het Instituut voor Verantwoord (sic) Medicijngebruik lopen de farmaceutische bedrijven per jaar in Nederland jaarlijks circa € 335 miljoen ‘mis’, doordat de huisartsen niet de nieuwere duurdere medicijnen voorschrijven. Verderop blijkt dat de medisch specialisten graag de patiënten doorverwezen krijgen om hen de nieuwe duurdere medicijnen voor te schrijven. Dat leidt dus tweemaal tot extra kosten, het honorarium van de specialist en de duurdere pillen. Bovendien zijn de farmaceuten bang dat de Nederlandse zuinigheid besmettelijk is en dat ook andere landen ervoor kiezen bestaande goedkope medicijnen te gaan gebruiken. Dat moet natuurlijk voorkomen worden.
Met moeite kun je in het artikel vinden dat hooguit 7% van de diabetespatiënten daar misschien baat bij zou kunnen hebben omdat de gebruikelijke medicijnen waarschijnlijk niet goed helpen. Dat is het beeld van de medisch specialisten. Zelfs volgens farmaceut Novo Nordisk heeft maximaal 20 procent van de patiënten baat bij de nieuwe medicijnen. Voor minimaal 80% en maximaal 93% van de patiënten hoeft er niks te veranderen. Of de nieuwe medicijnen beter zijn weten we bovendien niet, want ze zijn niet vergeleken met de bestaande pillen, maar met een placebo.
Duidelijke zaak zou je zeggen. Laat de farmaceutische industrie eerst maar eens aantonen dat die nieuwe pillen beter zijn dan de bestaande en voor welke groep patiënten. En laten de huisartsen en de medisch specialisten om tafel te gaan voor een protocol voor de behandeling van die kleine groep diabeten, waarvoor het NHG-protocol misschien niet goed uitpakt.
Dat blijkt niet de oplossing. Er moet nu een onderzoek komen dat moet bewijzen dat die nieuwe dure pillen op grote schaal moeten worden toegepast. Dat onderzoek zal gezamenlijk worden uitgevoerd door de medisch specialisten, de farmaceuten, de zorgverzekeraars en de overheid (het Zorginstituut). De huisartsen komen er niet aan te pas. De overheid en de zorgverzekeraars betalen het onderzoek waarschijnlijk.
Wat een waanzin. Onderzoek om voor elkaar te krijgen dat de zorg duurder en ingewikkelder wordt. Niet omdat de meeste patiënten slechte zorg krijgen, want minstens 80% van hen krijgt de juiste kwalitatief goede geprotocolleerde en zinnige en zuinige zorg. En voor de zwaardere patiënten hebben we geen enkele aanwijzing dat ze beter af zijn met de nieuwe middelen.
Minister Edith Schippers hamert er al jaren op dat de zorg ‘zinnig en zuinig’ moet zijn. Nu dreigt de diabeteszorg de andere kant op te gaan. Voor diabetespatiënten dreigt de zorg onzinnig en onzuinig te worden. Het is te hopen dat Schippers zich aan haar eigen mantra houdt en direct na haar vakantie dit onderzoek tegenhoudt. Want als dit doorgaat zijn er nog veel meer onderzoeken te bedenken om professionals en de industrie aan meer inkomsten te helpen. Volgens mij is dat niet de bedoeling.