Keuzes maken in de zorg, wel logisch maar niet het ei van Columbus
Datum: 28-04-2010
Keuzes maken in de zorg, wel logisch maar niet het ei van Columbus
Jaap Maljers van Plexus betoogt in het televisieprogramma NOVA dat er grote efficiencywinst mogelijk is in de gezondheidszorg door functies te clusteren. Zijn betoog is: Ziekenhuizen doen nu alles, maar ze moeten kiezen. Als ze dat doen, is er tevens een grote kwaliteitswinst te behalen. Econoom Arnold Heertje zegt hierover dat dit een goed idee is.
Het is in de grond een goed idee, maar helemaal niet nieuw en ook lastig uitvoerbaar. Het idee is gebaseerd op gedachtegoed van de managementdenker Michael Porter. Porter geeft aan dat je het zorgvraagstuk centraal moet stellen bij je wijze van organiseren. De laatste jaren zijn er op veel plaatsen in Nederland voorbeelden van dit gedachtegoed.
Elke ziekenhuis opent wel poli’s voor specifieke aandoeningen. In de psychiatrie wordt veel diagnostiek en kortdurende behandeling gedaan door nieuwe organisaties die zich richten op een bepaald segment van de markt. Op dit moment wordt de gehele eerste lijn opnieuw ontworpen om in te kunnen spelen op de groeiende vraag en druk op de financiën. Dit allemaal volgens dezelfde principes die ook door Porter gehuldigd worden.
Met de bezuinigingen in het vooruitzicht hopen vooral economisch getinte managementtheorieën zich op. Die theorieën, vooral geïnspireerd zijn op de procesindustrie hebben de volgende uitgangspunten:
1. Doe alleen de dingen waar je goed in bent.
2. Doe alleen de dingen waar behoefte aan is.
3. Doe alleen de dingen waarvoor je redelijk betaald wordt.
4. Organiseer Lean.
5. Maak toegevoegde waarde van alle onderdelen van het proces zichtbaar.
Dit is niet uitputtend, maar wel de belangrijkste. De meeste bestuurders en managers in gezondheidzorgorganisaties zijn zich bewust van deze principes. Het lukt slechts ten dele om deze principes toe te passen op de gehele organisatie.
Veel organisaties zijn nog regionaal of zelfs plaatselijk bepaald. De keuze om activiteiten af te stoten, nieuw te ontwikkelen of anders te organiseren ligt niet (geheel) in eigen hand. Een bestuurder heeft te maken met een grote groep stakeholders die invloed hebben op de activiteiten van de organisatie.
Soms is er een crisis nodig om de noodzakelijke beweging te maken die anders niet mogelijk geweest was (voorbeeld IJsselmeer ziekenhuizen).
Kortom, een goed idee is belangrijk, maar niet genoeg. In dit geval heb je ook ideeën nodig over de wijze waarop je van A naar B komt.
Elke ziekenhuis opent wel poli’s voor specifieke aandoeningen. In de psychiatrie wordt veel diagnostiek en kortdurende behandeling gedaan door nieuwe organisaties die zich richten op een bepaald segment van de markt. Op dit moment wordt de gehele eerste lijn opnieuw ontworpen om in te kunnen spelen op de groeiende vraag en druk op de financiën. Dit allemaal volgens dezelfde principes die ook door Porter gehuldigd worden.
Met de bezuinigingen in het vooruitzicht hopen vooral economisch getinte managementtheorieën zich op. Die theorieën, vooral geïnspireerd zijn op de procesindustrie hebben de volgende uitgangspunten:
1. Doe alleen de dingen waar je goed in bent.
2. Doe alleen de dingen waar behoefte aan is.
3. Doe alleen de dingen waarvoor je redelijk betaald wordt.
4. Organiseer Lean.
5. Maak toegevoegde waarde van alle onderdelen van het proces zichtbaar.
Dit is niet uitputtend, maar wel de belangrijkste. De meeste bestuurders en managers in gezondheidzorgorganisaties zijn zich bewust van deze principes. Het lukt slechts ten dele om deze principes toe te passen op de gehele organisatie.
Veel organisaties zijn nog regionaal of zelfs plaatselijk bepaald. De keuze om activiteiten af te stoten, nieuw te ontwikkelen of anders te organiseren ligt niet (geheel) in eigen hand. Een bestuurder heeft te maken met een grote groep stakeholders die invloed hebben op de activiteiten van de organisatie.
Soms is er een crisis nodig om de noodzakelijke beweging te maken die anders niet mogelijk geweest was (voorbeeld IJsselmeer ziekenhuizen).
Kortom, een goed idee is belangrijk, maar niet genoeg. In dit geval heb je ook ideeën nodig over de wijze waarop je van A naar B komt.