Organisatie veranderen? Houd rekening met het verschil tussen nijlpaarden en giraffes

Datum:07-01-2016

Organisatie veranderen? Houd rekening met het verschil tussen nijlpaarden en giraffes

Gisteren 6 januari 2016 stond er een leuk stuk in de Volkskrant over de verhuizing van Dierenpark Emmen naar zijn nieuwe locatie. Voor alle dieren moet de verhuizing anders verlopen, omdat ze zich anders gedragen.

Zo laten nijlpaarden zich niet trainen en opdrijven. ‘Dan gaan-ie gewoon op de grond zitten’ zegt de verzorger. Zo’n beest weegt 2 ton, dus die geef je ook geen zetje. Ze hopen de nijlpaarden te lokken met eten in de transportkist, zoals ze het ook met olifanten doen.
Bij giraffen werkt lokken met eten juist niet. Ze worden zenuwachtig van verandering en eten dan juist niet. Hen moet je gerust stellen en de tijd geven om te wennen.
Spannend was het vervoer van de citroenhaaien, die op transport naar een Britse dierentuin zijn gezet.
De prairiehonden (kleine knaagdieren) zijn al veel eerder overgeplaatst, want die hebben tijd nodig om hun eigen gangenstelsel op maat te maken.

Ik vind dit een prachtige metafoor voor grote veranderingen in organisaties. Ook daar hebben verschillende groepen mensen een verschillende procesbenadering nodig om zich te schikken in de veranderingen. Bij de nijlpaarden denk ik dan gelijk aan oudere medisch specialisten in vrije vestiging en bij de giraffen aan verpleging en verzorging. Alle medewerkers zijn prairiehonden. Ze hebben tijd nodig om hun eigen gangen te graven, hun eigen informele organisatie weer te laten werken, zodat alle relationele netwerken weer kunnen compenseren wat de reorganisatie kapot heeft gemaakt.

Dierenpark Emmen heeft kennelijk oog voor het verschil tussen de dieren en heeft het veranderingsproces daarop op maat gesneden. Doen we dat in organisaties wel voldoende?
Of geldt dan voor nijlpaarden, giraffes, zebra’s, haaien en olifanten in de organisatie hetzelfde regime? En hoe gaan we om met onze ‘citroenhaaien’, die niet meegaan in de nieuwe organisatie.

Dierenpark Emmen geeft ons zo een prachtige metafoor voor veranderingsprocessen in organisaties.