Van vinken naar vonken

Datum: 20-01-2013

Van vinken naar vonken

In mijn vorige blog wenste ik de zorg dat zij “van vinken naar vonken” gaat. In deze blog wil ik daar wat uitgebreider op ingaan. Eerst moet ik daarbij opmerken dat ik de metafoor “van vinken naar vonken” niet zelf heb bedacht. Matthieu Weggeman gebruikte deze uitspraak tijdens een lezing, waarin hij betoogde welke kant het op moet met de zorg. Het beeld sprak mij aan en bleef hangen. Ik heb het sindsdien een aantal keer gebruikt en ik merk dat mensen meteen begrijpen wat ik bedoel. Het is dus een krachtige en herkenbare uitspraak.

Ik ben na een paar jaar weer actief in de GGZ. Dat bevalt me ontzettend goed. Wel ben ik geschrokken van de toename van de administratieve handelingen, die verplicht zijn. Elke maand krijg ik overzichten. Er worden zoveel gegevens bijgehouden dat ik soms door de bomen het bos niet meer zie. Laat staan dat ik er goed op kan sturen. Een belangrijke oorzaak hiervan is de eisen van externe stakeholders. Zo stelt de zorgverzekeraar jaarlijks nieuwe eisen, waarmee zorginstellingen een opslag op hun tarief kunnen verdienen. Ook het streven om risico’s te beheersen speelt een rol. Dit leidt tot een vinkcultuur. Als er maar een vinkje staat, dan is het goed. Er wordt nauwelijks gekeken naar de inhoudelijke betekenis van een aantal zaken. Dit is ten koste gegaan van het  vonken, van de echte bevlogenheid, de betrokkenheid bij cliënten en de passie.

Ik merk dat de zorg wel op zoek is naar het  vonken. Ik zie daar ook de voorbeelden van. Zo bezocht ik onlangs een indrukwekkend kerstfeest voor cliënten. En een restaurant, waar blinden bedienen. En ik zie natuurlijk dagelijks de toewijding waarmee medewerkers met cliënten omgaan.