Zicht op de kwaliteit van zorg – maak het kleiner en persoonlijker
Datum: 30-03-2013
Zicht op de kwaliteit van zorg – maak het kleiner en persoonlijker
In NRC Handelsblad van 29 maart staat op pagina 31 een klein artikel met de kop ‘Patiënt heeft geen echte keus’. Wel keus blijkbaar, maar geen ‘echte’. Dat ‘echte’ zit in het feit dat het niet altijd mogelijk is om op basis van kwaliteit voor een ziekenhuis of verzorgingshuis te kiezen. De kwaliteit van zorg is niet transparant, aldus de Rekenkamer, die met dit bericht naar buiten komt.
Het eerste wat bij lezing in mij op komt is: zijn banken, zorgverzekeraars of winkelketens wel transparant? Bij een bank moet ik de website van voor naar achter doorspitten, om erachter te komen welke ‘echte’ bank achter het merk zit. Op basis van historie en media-aandacht heb ik dan de keuze om al dan niet met deze bank in zee te gaan. Er zijn geen 800 kwaliteitsindicatoren, in de openbaarheid te publiceren, om de bank langs de meetlat te leggen.
En dat is wat we in de zorg wèl hebben: zo’n 800 indicatoren die de kwaliteit van zorg van een instelling kunnen meten. Dat heeft 31 miljoen euro gekost en dit hele transparantiegebeuren is al 16 jaar gaande. Deze feiten komen van de Rekenkamer. De Rekenkamer vindt de resultaten van de transparantie te mager. De Minister ook, maar zij wijst op het Kwaliteitsinstituut.
Het Kwaliteitsinstituut krijgt ‘doorzettingsmacht’, zo konden we in het Regeerakkoord lezen. Doorzettingsmacht betekent dat dit instituut de voortgang in het beschikbaar stellen van de kwaliteitsinformatie gaat bewaken. Ik mag hopen dat het Kwaliteitsinstituut het adagium ‘less is more’ aan gaat hangen. Als patiënt wil je wel kunnen vergelijken maar bij voorkeur op kwaliteitsindicatoren die er in een bepaald tijdgewricht toe doen.
Als puntje bij paaltje komt denk ik dat het beter is om zelf in een verzorgings- of verpleeghuis te gaan kijken, dan af te gaan op indicatoren. Knoop een gesprekje aan – ook met bewoners. Dat geeft zicht op de kwaliteit èn een gevoel of de sfeer bij je past.
In ziekenhuizen ligt dat moeilijker. Rond lopen en horen waar het in de wachtkamers of aan het bed over gaat, levert slechts beperkte informatie over de kennis en kunde van de dokters. Dan komt het aan op informatie van de huisarts of andere eerstelijners en op assertiviteit tijdens het diagnostische en behandelproces. Iemand meenemen die je helpt met het stellen van de vragen die belangrijk voor je zijn, is een optie. De reactie van de dokter op de vragen, zegt meer dan een op indicatoren gebaseerd lijstje in het AD of de Elsevier.
De 800 kwaliteitsindicatoren suggereren transparantie maar creëren een schijnobjectiviteit. Ik pleit ervoor het thema kwaliteit kleiner (behapbaarder) èn persoonlijker te maken. Kwaliteit is deels in een indicator te vangen maar kwaliteit is ook in the eye of the beholder.