Datum: 21-10-2016

De gemiddelde mens bestaat niet

Afgelopen zomer las ik “The end of average” van Todd Rose. Of, om heel eerlijk te zijn, ik las delen van het boek. Het meest intrigerende onderdeel uit het boek vond ik de beschrijving van een onderzoek, dat rond de tweede wereldoorlog is uitgevoerd door Gilbert Daniels. Daniels had de lichaamsmaten van 4063 piloten. Op basis daarvan berekende hij voor tien lichaamsmaten het gemiddelde, met een range van dertig procent. Bijvoorbeeld de gemiddelde lichaamslengte, de gemiddelde borstomvang, de gemiddelde lengte van de arm etc. Vervolgens ging hij op zoek naar piloten, die op alle tien die lichaamsmaten binnen die gemiddelde range vielen. En wat bleek? Van alle 4063 piloten bleek er geen op alle tien de lichaamsmaten gemiddeld te zijn. Als Daniels drie dimensies nam, bijvoorbeeld beenlengte, nekomvang en omvang van de pols, scoorden slechts 3,5 % van alle piloten op alle drie die dimensies binnen het gemiddelde. Kortom, de gemiddelde mens bestaat niet.

Ik vind dat fascinerend. Hoe vaak gaan wij in de zorg niet uit van gemiddelden? De gemiddelde patiënt. De gemiddelde ligduur. De dosering van een medicijn, berekend op de gemiddelde mens. Een stoel of een bed, geschikt voor de gemiddelde mens. En ga zo maar door. En wat te denken van medewerkers? Apparatuur is ingesteld op de gemiddelde medewerker. Personeelsbeleid is grotendeels gebaseerd op de gemiddelde medewerker.

Laten we daar snel mee stoppen. Als de gemiddelde mens niet bestaat, zullen we moeten uitgaan van de individuele mens. En zullen we ons aanbod daarop moeten richten. Zorg op maat heet dat. Of individualized medicine. Het is boeiend om te lezen dat men daar zeventig jaar geleden al achter was.