Geboortezorg als strijd tussen professies

Datum: 23-08-2016

Geboortezorg als strijd tussen professies

Tijdens onze C3 ontmoeting op 19 augustus jl. hield Hans Hoek de situatie rond de geboortezorg in Nederland tegen het licht.

Nederland heeft al jaren een hoge perinatale (vlak voor, tijdens en direct na de geboorte) sterfte in vergelijking met andere Europese landen. Sinds een aantal jaren wordt onderzocht waaraan dat ligt en worden maatregelen voorgesteld om de situatie te verbeteren. Een van die verbeterprocessen, de afstemming tussen gynaecologen en verloskundigen is de taak van het College Perinatale Zorg. In dat College zijn dit jaar problemen ontstaan over de gewenste standaarden.

Hans plaatste deze problemen in het licht van de theorie van Andrew Abbott (The System of Professions, An Essay on the Division of Expert Labor, 1988).

Volgens Abbott zijn professies voortdurend aan het strijden en onderhandelen over het behoud van hun monopolie in drie arena’s:

• Bij de staat voor wetgeving.
• Om de gunst van het publiek.
• Op de werkvloer.

We hebben gezamenlijk de theorie van Abbott toegepast op de geboortezorg en gekeken of die toepasbaar is. Dat is zeker zo. Verbeteren van de geboortezorg gaat voor een deel over afstemming tussen gynaecologen en (eerstelijns) verloskundigen om hun positie in het proces rond de geboorte. Die strijd speelt zich in bijna alle landen af, waarbij tot nu toe de uitkomst verschillend is. In Nederland wordt op veel plaatsen op de werkvloer goed samengewerkt, terwijl men elkaar op andere plaatsen bestrijdt en het leven zuur maakt. In de arena, waar gestreden wordt om de gunst van het publiek, hebben de verloskundigen tot nu toe een voorsprong met hun verzet tegen medicalisatie van de bevalling. Bij de overheid hebben de gynaecologen sterkere papieren door de veiligheid van moeder en kind te benadrukken. Hoe de strijd zal aflopen is nog de vraag. Minister Schippers probeert het speelveld te veranderen door een integraal tarief voor te stellen in de hoop dat geld geen rol meer zal spelen. Het College Perinatale Zorg heeft inmiddels een nieuwe voorzitter.

Het was interessant om zo’n concrete casus te toetsen aan een theorie over professies. Vervolgens hebben we gekeken of er bij andere beroepsgroepen vergelijkbare strijd om domeinen is of was. Die zijn er zeker. Tenslotte hebben we de discussie vertaald naar onze adviespraktijk, waar we vooral op de werkvloer regelmatig opdrachten uitvoeren voor de samenwerking van professionele groepen, waarbij ze hun domeingrenzen moeten overschrijden of loslaten.

Het was een vruchtbare ochtend.