De brein metafoor, de gevolgen voor strategie en de eisen aan toezicht

Datum: 27-02-2011

De brein metafoor, de gevolgen voor strategie en de eisen aan toezicht

Besturen is in hoge mate een informatieverwerkend proces. De bestuurder verwerkt prikkels uit zijn omgeving tot informatie die gebruikt wordt om in te brengen in het beleidsproces van de organisatie. In feite heeft de bestuurder de rol van onze neo-cortex. De neo-cortex is gelegen in de frontaalkwabben en kan ook beschouwd worden als ons executieve brein. Het zorgt ervoor dat wij kunnen plannen, redeneren en beslissen. Natuurlijk spelen ook allerlei andere hersenonderdelen een rol van belang. Net als bij hersenen is essentiële informatie over het functioneren van de organisatie op vele gebieden aanwezig. Bij proeven op ratten werden onderdelen van de hersenen weggehaald. Het bleek dat de beestjes boven verwachting goed bleven presteren.
Veel informatie van de bestuurder is op andere niveaus in de organisatie verwerkt en omgezet naar beleid, structuren en werkbeschrijvingen. De besturing werkt dus als een voedend systeem waarbij steeds nieuwe input geleverd wordt. Als de besturing uitvalt, kan de organisatie nog even door op de beschikbare informatie.
Simon benadrukte dat organisaties nooit volledig rationeel kunnen zijn, omdat mensen:
A. Handelen op basis van onvolledige informatie.
B. Slechts een beperkt aantal alternatieven kunnen onderzoeken.
C. Niet in staat zijn om accurate waarden aan uitkomsten toe te kennen.
Hij kwam tot de conclusie dat organisaties genoegen nemen met bounded rationality (beperkte rationaliteit) van besluiten die “goed genoeg zijn”, en gebaseerd op vuistregels, beperkt onderzoek en onvolledige informatie.