Hoe houden we de zorg betaalbaar?
Datum: 31-03-2010
Hoe houden we de zorg betaalbaar?
Vandaag stond in de Trouw een pleidooi van Aad Koster, directeur van koepelorganisatie ACTIZ een pleidooi voor een ander zorgstelsel waarin de cliënt zelf zijn zorg regisseert. Het gaat om eigen regie van de cliënt, hulp uit zijn directe omgeving en om verantwoordelijkheid voor zijn eigen gezondheid. Kosten die iedereen heeft, betaal je zelf, zoal een rollator, je bril en hulp bij persoonlijke verzorging. Ook de rol van zorgorganisaties zou moeten veranderen, volgens experts. Hoe kan deze cliënt weer zo zelfstandig als mogelijk leven? Dat zou de vraag moeten zijn.
Met dat laatste ben ik het deels eens. Zorgorganisaties bieden per definitie een hoeveelheid zorg aan. De een krijgt iets meer dan de ander, maar uiteindelijk krijgt iedereen toch binnen een bepaalde bandbreedte zorg. Koster stelt terecht dat er een cultuuromslag nodig is. Cultuuromslag is echter een gevleugeld begrip zonder enige praktische betekenis. We gebruiken dat woord als we het zelf niet mee begrijpen. Een andere wijze van werken en handelen ontstaat als je andere bedrijven opricht. Met andere woorden, de huidige bedrijven zijn totaal ongeschikt om aan het pleidooi van Aad Koster te voldoen. Misschien is het zelfs wel zo dat zorg per definitie zorgt voor het afnemen van zelfzorg. Zodra je iets aan iemand zijn persoonlijke omstandigheden verandert waardoor de persoon het niet meer zelf hoeft te doen, neemt zijn zelfstandigheid af. Nu is het waarschijnlijk wel zo dat heel veel mensen zorg krijgen omdat de mantelzorg dat niet kan opbrengen. Niemand ziet zijn oude vader of moeder graag in het verpleeghuis, maar als je op het spitsuur in je leven bent is het toch wel fijn als ze goed onderdak zijn.
Met het totaal andere systeem ben ik het wel eens. Ik verwacht veel van de techniek, toepassingen om te zorgen dat mensen minder hinder hebben van ouderdomsgebreken. Telemedicine toepassingen waardoor mensen minder vaak naar de dokter moeten en een bouwwijze met veel domotica. Veel mogelijkheden zijn er om onze geest collectief te beïnvloeden. Denk bijvoorbeeld aan het huidige imago van roken. Dat was tien jaar geleden wel anders. Wat we ook op kunnen lossen is het eenzaamheidsprobleem. Veel mensen komen bij de dokter langs omdat ze eenzaam zijn. Die eenzaamheid is het gevolg van de individualiseringstendens. Dat keert vast wel om op enig moment omdat de noodzaak er toe is, of omdat mensen het zat zijn om alleen voor zichzelf te gaan. De rauwe kant is dat mensen vanzelf voor zichzelf moeten gaan zorgen. Het pakket van de verzekering is immers het meest gemakkelijk te beïnvloeden.