De nieuwe Balkenende norm
Datum:17-09-2009
De nieuwe Balkenende norm
Over de financiële Balkenende norm is al veel geschreven. Politici en het ‘Gesundes Volksempfinden’ vinden dat allerlei mensen niet meer mogen verdienen dan het toevallig vastgestelde salaris van de huidige premier. Lilian Ploumen wil haar partijgenoten die meer verdienen zelfs een beroepsverbod voor publieke functies opleggen.
Maar sinds kort is er een heel andere Balkenende norm, gebaseerd op een heel andere opvatting. Die norm is dat je alles uit je handen kunt laten vallen als je een mooie baan in het buitenland kunt krijgen.
Balkenende is in de race om de eerste permanente voorzitter van de Europese Ministerraad te worden. Dat zou eind dit jaar aan de orde kunnen zijn en het CDA heeft in zijn eentje al besloten dat Maxime Verhagen dan premier wordt. Dat kan toch niet.
Jan Peter Balkenende was lijsttrekker van het CDA bij de laatste verkiezingen met de duidelijke belofte dat hij weer premier zou willen worden. Dat schept verplichtingen. Deze kabinetsperiode duurt tot medio 2011. De kiezer, die JP Balkenende het mandaat heeft gegeven om 4 jaar te regeren, mag dan toch verwachten dat de MP zijn beloften nakomt en vier jaar aanblijft als premier. Tenzij omstandigheden buiten zijn wil (ziekte, kabinetscrisis) hem dat onmogelijk maken. Dat past bij de morele opvattingen van JPB en zijn motto in het vorige kabinet ‘Fatsoen moet je doen’.
Dan geeft het geen pas om halverwege de rit naar iets anders uit te kijken of dat zelfs maar te overwegen. En al helemaal niet om in partijkring uit te maken, wie daarna het land mag besturen. Een meneer, die helemaal niet het mandaat van de kiezers heeft. Dat heeft weinig met democratie te maken en met zeggenschap en mondigheid van de burger al helemaal niet. Het is het klassieke regentendom: Wie ‘boven’ de burger is gesteld, beslist zelf, zonder zich iets van die burger aan te trekken.
Ik had al grote bezwaren tegen de financiële Balkenende norm. Deze nieuwe Balkenende norm, de zaak halverwege in de steek laten, kan volgens mij echt niet. In de Kamer was het al gebruikelijk om voor mooie baantjes je werk als volksvertegenwoordiger in de steek te laten. Bij de premier is het volgens mij niet eerder voorgekomen.
Cynisch is dat die andere Balkenende norm, de financiële, daarmee volkomen zijn betekenis verliest. Als de premier halverwege de rit mag overstappen naar een baan, die ongetwijfeld veel beter betaalt, welke argumenten zijn er dan om anderen die norm op te leggen. Zeker als ze, zoals ziekenhuisdirecteuren, daarna niet de gouden bergen in het verschiet hebben die voor sommige politici er wel zijn.
En hoe moet het als toch Blair de nieuwe functie krijgt (wat mij waarschijnlijk lijkt). Dan hebben we een premier, die eigenlijk weg had gewild maar helaas moet blijven. Die moet je dus onmiddellijk wegsturen. Dat doen we toch ook met medewerkers en bestuurders, die elders gesolliciteerd hebben, dat verteld hebben en daarna met hangende pootjes terug komen. Dan is er toch geen motivatie meer.
Een slecht idee die nieuwe Balkenende norm. Die vorige trouwens ook.