Hermans, Borghouts en Leemhuis

Datum:11-06-2009

Hermans, Borghouts en Leemhuis

Dit zijn de namen van drie publieke bestuurders die verantwoordelijk zijn voor een debacle. Er is een groot verschil. Joanne Leemhuis heeft indertijd op een elegante manier haar verantwoordelijkheid genomen voor de Ceteco affaire in Zuid Holland. Toen bleek dat de provincie onverantwoord had belegd, trad ze af als Commissaris van de Koningin (CdK). Ze was niet schuldig maar ze nam haar verantwoordelijkheid. Haar rede bij het aftreden werd indertijd geroemd als een uitstekend college Staatsrecht.

Borghouts en Hermans gaan niet zo koninklijk om met hun verantwoordelijkheid. Alle gedeputeerden in het College van Gedeputeerde Staten van Noord Holland zijn gisteren afgetreden omdat ze zich verantwoordelijk achten voor het roekeloos bankieren van de provincie bij onder andere Icesave. Zo niet de CdK.  Borghouts blijft zitten. Hij beargumenteert dat het niet aan hem ligt. Hij is bovendien door de Koningin benoemd en niet door Provinciale Staten gekozen. Dus kan hij blijven zitten, vindt Harry Borghouts. Hij kan beter even de rede van Leemhuis lezen. Die betoogde indertijd dat ze formeel niet af hoefde te treden, maar dat vanwege betrouwbaarheid van het Openbaar Bestuur en het respect voor het gezag van de benoemde CdK ze het juist vond af te treden.
Borghouts heeft die bestuurlijke antenne niet. Dat bewees hij al eerder als voorzitter van de raad van toezicht van de IJsselmeer ziekenhuizen. Ook daar lag het niet aan hem, maar aan de raad van bestuur. Hij wist niets van de kwaliteitsproblemen in het ziekenhuis en dat hoorde zo. Daar trad Harry Borghouts pas na grote druk van buiten af. Zo zal het nu bij de provincie ook wel gaan.

Loek Hermans maakt het rond Meavita al heel lang bont. Als voormalig voorzitter van de raad van commissarissen ontkent hij al tijden zijn verantwoordelijkheid voor de deconfiture. In een lang artikel in de Volkskrant enige tijd geleden beschreef hij alle ontwikkeling rond Meavita als zaken die hem overkomen waren, gevolg waren van externe omstandigheden of niet te voorzien waren. Terwijl een fusie tussen Meavita West, Thuiszorg Groningen, Sensire en Vitras/CMD toch echt een besluit is dat goedkeuring behoeft van de raad van commissarissen. Dat geldt ook voor het contract met KPN, dat zo veel geld heeft gekost. En de onlogische keuze om de tweede man van Meavita West na de fusie voorzitter van de raad van bestuur te maken en zo ‘boven’ zijn vroegere voorzitter te plaatsen is de verantwoordelijkheid van de raad van commissarissen en dus van Loek Hermans als voorzitter.
Ook bij de recente hoorzittingen in de Kamer ontloopt Hermans weer zijn verantwoordelijkheid.

Daar maakt hij het nog bonter. Omdat hij zijn werk niet goed heeft gedaan, moet het governance systeem maar veranderd worden. Hij vindt dat er nagedacht moet worden over het one tier board in de zorg. Volgens mij is dat niet de oplossing maar het probleem. De raden van commissarissen van Meavita en van Philadelphia waren uitstekend op de hoogte van de situatie, maar zij gingen mee in de megalomane dagdromen van de bestuurders. Daarnaast pleit Hermans voor onderlinge visitatie van raden van toezicht. Dat lost niks op, want dan kijk je op systeemniveau naar het functioneren van een raad van toezicht en niet naar hoe ze besluiten goedkeuren. Hermans zegt wel in de Kamer dat hij ook fouten heeft gemaakt en de schuld niet van zich af wil schuiven, maar hij doet niet anders.

Ab Klink wil een zwarte lijst van disfunctionerende artsen. Het lijkt me goed ook een zwarte lijst te maken van disfunctionerende toezichthouders, die geen toezicht meer mogen uitoefenen. Hermans en Borghouts staan wat mij betreft prominent op die lijst, waarschijnlijk met een aantal andere ex politici (zie mijn eerdere weblog ‘Waarom zijn politici slechte toezichthouders’).