Shared Service Centers in de zorg
Datum: 12-02-2007
Shared Service Centers in de zorg
Het gonst. In zorgorganisaties wordt momenteel veel gesproken over shared service centers. In 2003 verscheen het boek van Prof Strikwerda, shared service centers, van kosten besparing naar waarden creatie. Het boek doet verslag van een onderzoek dat is uitgevoerd in opdracht van Stichting Management Studies. In zijn geleide geeft Strikwerda aan dat Shared service centers geen hype zullen zijn, maar dat ze een voorbode zijn van meer fundamentele ontwikkelingen in de economie. Reden genoeg om het fenomeen eens voor de zorg onder de loep te nemen.
Wat is een shared service center? Een SSC is een resultaatverantwoordelijke eenheid (RVE) in de interne organisatie van een onderneming voor het leveren van gespecialiseerde diensten aan de operationele eenheden (divisies, business units) op basis van een SLA tegen een verrekenprijs. (Strikwerda). Een SSC neemt zeer nauw afgebakende taken over van de marktgerichte organisatie onderdelen
Er zijn verschillende argumenten om een SSC in te voeren. Onder andere: Reductie van kosten, Verhoging kwaliteit van dienstverlening, Realisatie van synergie.
Wat is het verschil tussen een shared service center en een centrale stafdienst? Een shared service center is geen andere naam voor een centrale stafdienst. Het verschil is dat een centrale stafdienst een door de Raad van Bestuur opgelegde dienstverlening is vanuit het oogpunt van control. Een SSC wordt opgericht met een ander doel, besparing van kosten, verhogen van de kwaliteit van dienstverlening en waarde creatie. De diensten van een centrale stafafdeling worden niet verrekend via SLA’s die van een SSC wel.
Zijn SSC’s een belofte voor de gezondheidszorg? Ik denk het wel, maar er moet wel eerst nog heel wat water door de Rijn. Veel organisaties voor gezondheidszorg zijn georganiseerd volgens een traditionele lijn staf structuur. In de jaren negentig hebben veel organisaties gewerkt aan een kanteling. Het primaire proces kreeg meer beleidsruimte en ondersteunende staven moesten op een meer dienstverlenende wijze gaan werken. De managers van het primaire proces werden veelal integraal verantwoordelijk gemaakt voor zowel de inhoud als de bedrijfsvoering. Bij complexere processen ontstond duaal management. Ondersteunende staven kwamen met die kanteling van de organisatie vaak in een soort spagaat positie terecht. De manager van een ondersteunende stafafdeling was niet meer de verantwoordelijke op een specifiek beleidsterrein maar meer de deskundig adviseur die tevens moet zorgen dat een aantal processen binnen zijn afdeling goed op orde zijn. Een probleem dat speelt bij die spagaat positie is dat niet altijd even helder is waar de grens ligt tussen staftaken vanuit het oogpunt van control en taken die in het kader van dienstverlening aan de zorgeenheden geleverd worden. Dit gaat niet alleen ten koste van de dienstverlening, maar ook ten koste van de control en de advisering. Nu naar ruim tien jaar veel organisaties zijn doorgekanteld, zijn bestuurders staven en de primaire eenheden meer gewend geraakt aan het spel dat onderling gespeeld moet worden.
De komende maanden zal ik mij verder bezig houden met de betekenis van SSC’s in de gezondheidszorg. C3 zal daarvoor ook een meeting houden met bestuurders en organisatie professionals.