Regenten zonder reflectie

Datum: 12-05-2017

Regenten zonder reflectie

Wie de ‘stewardship’ theorie aanhangt dat bestuurders en toezichthouders uitsluitend het goede willen doen voor hun organisatie en de maatschappij, had het deze week moeilijk. We zagen weer allerlei regenten, die zonder enige reflectie aan hun status en eigen belang hechten.

Om te beginnen bij AkzoNobel. Elliott start een procedure bij de Ondernemingskamer om de president-commissaris Antony Burgmans weg te krijgen, nadat een poging om een buitengewone aandeelhoudersvergadering over diens ontslag te eisen, was mislukt. Op de gewone Ava had Burgmans de woordvoerder van Elliott al op een autoritaire manier de mond gesnoerd. Elliott wil van Burgmans af omdat deze een goede afweging van het bod van PPG in de weg zou staan. Burgmans volhardt in zijn positie en in het afwijzen van het bod. Dat is toch dom en arrogant. Als zo iets belangrijks als de overname of de zelfstandigheid van het bedrijf aan jouw persoon wordt gekoppeld, dan moet je toch inzien dat je in de weg zit. Het zou verstandig zijn als Burgmans direct uit eigen beweging aftreedt en ruimte maakt voor een nieuwe president-commissaris. Dan is de kou uit de lucht en de casus van Elliott onschadelijk gemaakt. Een nieuwe president-commissaris kan dan met open vizier samen met Ton Büchner het gesprek of de strijd met PPG aangaan. Ik verwacht niet dat dit gaat gebeuren. Daarvoor is Burgmans te veel een oude regent, die zichzelf onmisbaar vindt en aan het pluche hecht. Het is overigens niet de eerste inschattingsfout van Burgmans. Ook bij de ziekte van Büchner vijf jaar geleden deed hij met Van der Lede samen steeds de verkeerde dingen.

We maken de overstap naar Philips. Frans van Houten heeft het bedrijf gesplitst in Philips Lighting en Philips Medical. Het is niet gelukt om Philips Lighting goed te verkopen, dus moest het zelfstandig naar de beurs. Geen geweldige prestatie van Van Houten zou je denken. Van Houten is achtergebleven bij het veel kleinere Philips Medical dat zich nog moet bewijzen. Toch vonden de president-commissaris Jeroen van der Veer (ex Shell) en Van Houten dat hun inkomsten 12,5% verhoogd moesten worden om dichter bij de peergroup te komen. Omdat er zo veel protesten van aandeelhouders kwamen, is het voorstel van de agenda van de Ava gehaald. Dit getuigt niet echt van zelfreflectie. Zo kort na een niet geheel gelukte splitsing van het bedrijf past enige bescheidenheid.
Bij het andere Philips (Lighting) maken ze het nog bonter. De raad van commissarissen wilde daar Gerard van de Aast benoemen als lid van de RvC. Van de Aast stond aan het roer bij Imtech toen dat failliet ging. Waarschijnlijk is hij niet verantwoordelijk voor het faillissement, maar de curatoren zijn nog bezig met het onderzoek. Van de Aast is dus nog niet vrijgepleit. Daarom stelde de VEB (Vereniging van Effectenbezitters) vragen bij de benoeming van Van de Aast op dit moment. De president-commissaris Arthur van der Poel nam direct in stellige bewoordingen afstand van de suggestie dat Van de Aast iets te verwijten zou zijn. Dat is raar en dom, want Van der Poel loopt daarmee vooruit op en beïnvloedt het onderzoek van de curatoren. Want als de curatoren tot een andere conclusie komen, zit Philips Lighting wel met een besmette commissaris. Waarom niet even gewacht tot de zaak rond Van de Aast duidelijk is en ondertussen een andere commissaris benoemen. Helaas zijn aandeelhouders hier kennelijk niet in zuiverheid geïnteresseerd, want de ex Imtech man is met meer dan 99% van de stemmen wel benoemd als commissaris. Ook hier of weinig reflectief vermogen of volkomen lak aan maatschappelijke ontwikkelingen.

De link naar Mark Rutte is snel gemaakt. Die pleitte zijn vrind Henry Keizer onmiddellijk vrij van enig onjuist handelen bij uitvaartbedrijf De Facultatieve nog voordat de integriteitscommissie van de VVD (Vereniging Vrienden van de Doofpot?) de situatie heeft onderzocht. Bij die Facultatieve komen we Loek Hermans weer tegen, de man die bij COA en Meavita al niet heeft opgelet en niet tegen bestuurders opgewassen was. En die hier met dubbele petten de verkoop heeft mogen beoordelen. Hermans gaat overigens gewoon door met de schijn van toezichthouden, want hij is voorzitter van de RvT van de Radboud Universiteit. Hij is daar benoemd door de bisschoppen, die ook geen meesters zijn in zelfreflectie.

Het blijft een probleem, regenten die moeite hebben met reflectie op hun eigen handelen. Zal het ooit overgaan? Ik betwijfel het. Veel van de critici van het gezag uit de eerste Maagdenhuis tijd zijn nu zelf regenten, die aan het pluche hechten en kritiek afwijzen.