De Balkenende norm is verkeerd (1)
Datum: 01-12-2008
De Balkenende norm is verkeerd (1)
De benoeming van Gerrit Zalm bij ABN/Amro/Fortis bewijst opnieuw dat de Balkenende norm zinloos en onzinnig is. Of netter gezegd dat dit politieke dogma het verkeerde referentiekader is.
De minster van Financiën moet als aandeelhouder van een private bank, waarvan de aandelen tijdelijk in handen zijn van de overheid, iemand benoemen om die bank op orde te brengen. Het gaat dus om de CEO van een hele grote bank, die in het private zakelijke verkeer moet (blijven) handelen en waarvan het aandelenbezit zo snel mogelijk weer terug moet naar de financiële markt. Het referentiekader is dan niet wat een minister verdient, maar wat de peergroup van CEO’s van andere banken verdienen. Zalm zit daar met € 750.000,– en een beperkte resultaatafhankelijke bonus fors onder. Het getuigt van lef van Zalm en van Bos, dat ze deze deal zijn aangegaan.
Bos zet daarmee een norm voor de banksector: ‘als aandeelhouder van een van de grootste banken van Nederland vind ik dit een aanvaardbare honorering voor de CEO. President-commissarissen van ING, Rabo en anderen, u heeft maatschappelijk veel uit te leggen als de honorering van uw CEO daar ver boven blijft liggen’. Dit effect is door de Kamer volstrekt genegeerd. Ze hebben zich in hun koker denken alleen maar op hun eigen norm gefocust. Maar die norm geldt niet in het Boze Buitenbos, dat Haut Finance heet. De Kamer had Bos beter een compliment kunnen maken over het lage salaris dat Zalm krijgt in verhouding tot zijn ‘peers’, dan te zeuren dat het nog lager moet.
Zalm heeft lef, dat hij het aandurft om met dit salaris te beginnen in de competitieve bankwereld. Hij verdient ongetwijfeld veel minder dan de mensen aan wie hij direct leiding geeft en de mensen met wie hij dagelijks zaken doet. Hij loopt het risico dat hij daar niet serieus genomen wordt.
Kijkt u maar in uw eigen omgeving. Als er op uw afdeling een collega wordt aangesteld met een veel hoger salaris, dan bent u jaloers maar u neemt die collega wel serieus. Er zal immers een reden zijn waarom die collega zo veel geld krijgt. Hij moet iets goed kunnen en hij ligt goed bij de baas, dus we kunnen hem beter serieus nemen. Als er een gelijkwaardige collega binnenkomt, die veel minder dan u verdient, dan ligt dat heel anders. Die collega telt niet echt mee. Of hij is niet goed en moet nog een hoop leren. Of het is een watje die niet goed over zijn salaris heeft onderhandeld. Of beide. Die collega telt niet echt mee, hij zal moeite hebben om zijn plaats in de groep te krijgen en hij komt laag in de pikorde en heeft de grootste moeite om daarin op te klimmen. Salaris is een belangrijke graadmeter om positie te verwerven. Daarom gaan salarissen ook omhoog als ze openbaar gemaakt worden. Als een bestuurder in de krant leest dat een collega van een ander bedrijf 30% meer verdient dan hij, dan staat hij ineens onderaan in de pikorde en dus vraagt hij zijn raad van commissarissen 40% meer, want dan telt hij weer mee. Zo werkt het overal waar geen CAO de speelruimte bepaalt.
Zalm heeft dus veel lef door met een salaris, dat hem laag in de pikorde zet, deze moeilijke klus te klaren. Hij heeft mee dat hij minister is geweest en in de financiële wereld serieus genomen wordt, waardoor zijn salaris niet de enige meetgrootheid is voor zijn positie.