De luxe van de twijfel
Datum: 18-12-2011
De luxe van de twijfel
Vorige week had ik een mooi en intensief gesprek met mijn vroegere compagnon Karel Musch. Karel heeft C3 in 2000 verlaten om een heel andere weg in het leven in te slaan. Hij heeft een boerderij in Frankrijk ‘L Huis Perreau' in Le Chemin, waar hij retraites houdt en pelgrims op weg naar Santiago de La Compostella ontvangt. Hij is moderator van de Avicenna leergangen, maar bovenal schrijft Karel veel. Dat laatste was de directe aanleiding tot ons contact. Karel heeft een boek over de islam geschreven, dat hij in november presenteerde. Ik heb het boek natuurlijk gekocht en gelezen. Ik kan het u aanbevelen.
Karel’s ongerustheid en boosheid over de harde en onverdraagzame kijk op de islam in Nederland was voor hem reden om zich vijf jaar in de materie te verdiepen. Dat heeft ook te maken met zijn maçonnieke achtergrond en zijn opvattingen over de maatschappelijke relevantie van de vrijmetselaars. Bij uitgeverij Fama bracht Karel Musch het boek ‘En nu het mooie van de Islam….’ uit. Karel noemt het zelf consequent ‘mijn boekje’. Dat mag gelden voor de grootte, gelet op de inhoud kun je het gerust een boek noemen. Er blijkt een grote eruditie en belezenheid uit en het vermogen om onverwachte bronnen met elkaar te combineren.
In negen hoofdstukken analyseert de auteur het ontstaan en de ontwikkeling van de islam en vooral de reactie van de christelijke wereld op ‘de dreiging’ van deze godsdienst. Het boek leert je dat Wilders, Bosma en Thieme helaas geen uitzondering zijn, maar dat de christenheid al 14 eeuwen floreert bij een sterk vijandbeeld van de islam. Vooral de rooms-katholieke kerk heeft zich niet onbetuigd gelaten om haar concurrent zwart te maken. Karel toont opnieuw aan, dat de drie monotheïstische godsdiensten veel meer met elkaar verbonden zijn dan hun leiders willen doen geloven. Het is wel merkwaardig dat drie godsdiensten, die de wereld domineren, zijn ontstaan bij patriarchale nomadenstammen in de woestijn in het Midden-Oosten. Dat leidt tot de vraag hoe geschikt die godsdiensten nog zijn om een rol te spelen in een heel andere samenleving, zeker als de heilige boeken letterlijk genomen worden. Dat is overigens niet wat de auteur betoogt.
Karel Musch laat zien hoeveel mooie dingen de islam en/of de Arabische wereld ons hebben opgeleverd. De zeer Westerse werkwijze ‘meten is weten’ is alleen mogelijk door het gebruik van Arabische in plaats van Romeinse cijfers. Als we in het Westen islamitisch zouden bankieren, dan was een bankcrisis en waren extreme bonussen onmogelijk geweest, want woekerrente is in de islam niet toegestaan. Dat voorbeeld noemt Karel Musch niet, maar wel vele andere.
De titel van het boek is jammer genoeg een beetje misleidend. Karel Musch beschrijft inderdaad veel mooie kanten van de islam, maar hij laat vooral de permanente haat van de christenen tegen de islam en de moslims (en evenzo tegen de Joden) zien. Vanaf het begin van de zevende eeuw is de Westerse christelijke politiek erop gericht burgers bang te maken voor de islam en haar gelovigen. ‘Framing’, het uitlichten van een detail en dat negatief uitvergroten, is niet nieuw. De RK kerk en kruisvaarders hebben nooit anders gedaan. Tot mijn verrassing blijkt ook in de Verlichting en zeker bij Voltaire een grote weerstand tegen de islam te bestaan.
Het boek bevat voor mij veel nieuwe kennis over de islam. De kernboodschap dat het christendom vijandig staat tegenover Jodendom en islam was niet nieuw maar komt in zijn heftigheid wel aan. Het haalt ook een aantal schijnzekerheden weg. Het boek brengt je aan het twijfelen en dat is een van de mooiste dingen, die een mens kan overkomen. Niet als je auto rijdt of andere aardse dingen doet, maar wel als je nadenkt over levensvraagstukken. Ik zou willen dat onze burgers en politici hun angst niet omzetten in schijnzekerheid, maar zich verrijken met de luxe van de twijfel. Wie zich de luxe van de twijfel kan en durft te veroorloven, moet dit boek zeker lezen.