De overheid pikt de sociale premies in
Datum: 03-03-2008
De overheid pikt de sociale premies in
Vanmorgen stond er zo’n bericht in de krant, waarvan je denkt ‘dat kan niet waar zijn’. Staatssecretaris De Jager en minister Donner willen in de toekomst het loonstrookje ‘vereenvoudigen’. De sociale premies zijn dan niet meer zichtbaar, alleen het brutoloon en de loonheffing. Dat zou dan volgens beide bewindslieden een administratieve vereenvoudiging zijn.
Ik vind het om een aantal principiële redenen een hele foute gedachte, die met kracht bestreden moet worden.
In de eerste plaats vanwege het principieel verschillende karakter van de premies volksverzekeringen en de belastingheffing. Belasting is een algemene heffing, de overheid beslist over de besteding ervan, daar heeft de burger niks over te zeggen. Premies zijn er voor een verzekering. Dat betekent dat je recht heb op uitkering bij schade, als je premie hebt betaalt. Dat kun je niet op één hoop gooien. Als werknemer en werkgever moet je terug kunnen zien wat je betaalt en wat je daarvoor terug krijgt. Dat is een principe, waar politici grote moeite mee hebben. Kijk maar hoe de premie van de AWBZ steeds stijgt en het recht op uitkering steeds minder wordt. Er waren Europese rechtszaken nodig om het verzekeringskarakter van de AWBZ af te dwingen. Sindsdien wil de politiek van de AWBZ af.
Sociale premies op één hoop gooien met belastinggeld leidt ertoe dat het onderscheid en het principieel verschillende karakter verdwijnt.
Politici zien dat graag. Ze beschouwen graag alles, wat via de belastingdienst wordt geïnd, als ‘collectieve’ of ‘publieke’ middelen, waar zij als enige zeggenschap over hebben. Bij deze premies is dat een onjuiste gedachte. Wat een verzekering was, waarvan de premie door de belastingdienst wordt geïnd, wordt dus een gewone belasting, waarvan het geld aan iets anders besteed kan worden dan waar het voor bedoeld is. Dat is een tweede reden om niet onder het mom van vermindering van administratieve lasten het publieke domein te vergroten.
De overheid eist tot het absurde van iedereen transparantie. Ze is de enige, die vindt dat ze niet transparant hoeft te zijn. Dit voorstel maakt de hele belastingheffing minder transparant. Je betaalt als werknemer verschillende bedragen voor duidelijk verschillende doelen. Ineens kun je niet meer zien waar je geld naartoe gaat. Dat speelt op individueel niveau, maar ook maatschappelijk. Maxwell de krantenmagnaat stal uit de pensioenkas van zijn werknemers om de tekorten in zijn bedrijf te dekken. Wie garandeert ons dat De Jager niet steelt uit de kas van de verzekeringspremies om de tekorten op defensie of op de Betuwelijn af te dekken. En hoe kunnen we dat als burgers of als sociale partners nog controleren. De diefstal van Maxwell was de directe aanleiding tot de eerste corporate governance code. Codes van de overheid richten zich altijd op de ander en niet op het handelen van de overheid. Wordt het niet eens tijd voor een code Tabaksblat voor de overheid.
Tenslotte is de belastingdienst inmiddels zo’n puinhoop, dat het wijs is om voorlopig helemaal niks aan welke inning dan ook te veranderen, maar eerst eens fatsoenlijk te doen wat de belastingdienst hoort te doen.
Als zijne excellentie de staatssecretaris van financiën De Jager echt iets wil betekenen voor Nederland, dan kondigt hij gedurende deze kabinetsperiode een moratorium af op wijzigingen in de belastingen en premies en besteedt hij de komende drie jaar om de belastingdienst op orde te brengen. Slechts eenmaal je aangifte IB doen of als bedrijf eenmaal je loonheffingen indienen in plaats van meerdere keren scheelt meer administratieve lasten dan dit onzinnige voorstel.
Ik verkeer niet in de positie om de staatssecretaris te adviseren. Als dat wel zo was, zou ik hem dringend adviseren dit principieel onjuiste voorstel direct in de prullenmand te gooien. Een naasting (nationalisering) van verzekeringspremies is wel het laatste waar burgers en sociale partners op zitten te wachten.