De stem van de client

Datum: 17-02-2011

De stem van de cliënt

Gisteren heb ik samen met mijn collega Hans Hoek een workshop verzorgd over coöperaties. Het was een leuke en inspirerende bijeenkomst. Lees ook de blog van Hans daarover:  http://hanshoek.c3log.nl/.

Enkele deelnemers waren naar de workshop gekomen omdat zij wilden weten of de coöperatieve vereniging een rechtsvorm is, die kan bijdragen aan het vergroten van de inspraak van cliënten. Ik vind het mooi als organisaties zoeken naar manieren om de invloed van hun cliënten te vergroten. Het doet mij altijd denken aan de tijd dat ik in het kader van een uitwisselingsprogramma van de Europese Unie de gezondheidszorg in Duitsland heb onderzocht. In Duitsland kennen ze geen cliëntenraden. De inspraak van de medewerkers is daarentegen zeer goed geregeld. Dit was merkbaar in de zorg. Het leek wel alsof de zorg er meer was voor de medewerkers dan voor de cliënten. Zo lag het psychiatrisch ziekenhuis, waar ik als gast verbleef, 5 kilometer buiten de bebouwde kom en was er ’s avonds geen openbaar vervoer. Het restaurant was alleen door de week open, veel medewerkers aten daar tussen de middag. In het weekend was het restaurant echter dicht, terwijl cliënten er juist dan naartoe wilden gaan. Ook was er een prachtige sportzaal voor medewerkers. Cliënten moesten het doen met een oud, vies afgelegen zaaltje. En zo kan ik nog wel even doorgaan.

Ik heb ervan geleerd dat het heel belangrijk is om een cliëntenraad te hebben. Ik weet uit ervaring dat het niet altijd makkelijk is om met een cliëntenraad om te gaan. Wettelijk is vastgelegd over welke zaken cliëntenraden inspraak hebben. Vaak zijn dit onderwerpen, die voor cliënten erg moeilijk zijn. Het is steeds zoeken naar de beste manier om de cliënteninspraak vorm te geven. Toch ben ik ervan overtuigd dat alleen al het bestaan van een cliëntenraad effect heeft. Het dwingt de instelling om nieuwe voorstellen vanuit het oogpunt van cliënten te bekijken. Ze moeten het plan  immers “verkopen” aan de cliëntenraad. Dit is een niet te onderschatten effect.

We moeten met elkaar  blijven zoeken naar manieren om cliënten meer stem te geven, zeker als er sprake is van langer durende zorg. Daar wordt de zorg immers cliëntgerichter en dus beter door. Misschien kan het vormen van een coöperatie daar een bijdrage aan leveren. Hoewel we in de workshop constateerden dat het in de praktijk moeilijk zal zijn om een dergelijke coöperatie bestuurbaar te houden. Het blijft dus zoeken naar de optimale manier om de inspraak van cliënten te organiseren.