De Toestand van de Zorg 19-12-2010

Datum: 20-12-2010

De Toestand van de Zorg 19-12-2010

Dit is de laatste blog over ‘de Toestand van de Zorg’ in deze vorm. Toen ik in oktober met deze blog begon, dacht ik dat het nuttig was om de vele ontwikkelingen in de zorg wekelijks rond het weekend samen te vatten in een weekblog. Nu ik dat 10 weken gedaan heb, blijkt dit niet de goede vorm.
Er zijn helemaal niet zo veel nieuwe ontwikkelingen in de zorg, dat deze een wekelijkse reflectie rechtvaardigen. Er gebeurt wel veel, maar het gaat steeds over dezelfde dingen. Dus komen in de weekblogs steeds dezelfde onderwerpen terug. Dat wordt saai om te lezen. En ik loop het risico in herhaling te vervallen. Dat is een reden om met deze wekelijkse rubriek te stoppen.

Een andere reden is mijn eigen opstelling ten opzichte van de thema’s. Mijn blog heet ‘Zorgbestuur en maatschappij; Hans Hoek reflecteert op ontwikkelingen in gezondheidszorg en maatschappij’.  Dat is wat ik beoog met een blog: reflecteren op een ontwikkeling, die in een breder perspectief zetten en er een visie op geven, waar de lezer wat aan heeft. Als steeds dezelfde thema’s terugkomen, wordt nieuwe reflectie steeds lastiger. Ik loop dan het risico dat ik ga mopperen en cynisch wordt in plaats van te reflecteren. Dat wil ik niet. Ik wil niet Statler of Waldorf uit de Muppet show worden, een van de oude mannetjes, die vanuit de loge alles cynisch becommentarieert.

Tenslotte heeft een weekblog als nadeel, dat ik zaken opschort tot het weekend en er dan een visie op geef. Dat gaat ten koste van de actualiteit en mijn creativiteit.

Deze overwegingen hebben mij doen besluiten dat deze 10de weekblog ‘De Toestand van de Zorg’ tevens de laatste in deze vorm is. Ik begon op 10-10-10, dus het heeft wel iets symbolisch om bij de 10de weekblog te stoppen. Dat wil niet zeggen dat ik stop met reflecteren op de toestand van de Nederlandse Gezondheidszorg. Maar ik heb gemerkt dat het uitdiepen van een thema en het daarop voortborduren beter bij me past dan wekelijkse verzamelstaten.
Ik kies er dus voor om aparte blogs over de verschillende thema’s te maken en dat weer door de hele week te doen. U kunt die reflecties wel onder de categorie ‘De Toestand van de Zorg’ blijven vinden.

Tot zover de vorm van de blog. In het begin van deze blog schreef ik, dat een aantal thema’s in de gezondheidszorg steeds terugkomen. 10 weken weekblogs heeft geresulteerd in een aardig inzicht wat die terugkomende thema’s zijn. Ik geef een -niet uitputtend- overzicht:
– De overgang tussen de domeinen van verschillende professionals (denk aan alle artikelen over verloskundigen en gynaecologen en aan de checklist voor operaties, die ook buiten de OK de aansluiting moet borgen).
– De vraag of professionals altruïstische publieke zorgverleners zijn of (ook) ondernemer (denk aan de strijd van de OMS om de vrije vestiging te behouden en aan de strijd om de inkomens van apothekers en orthodontisten).
– De voortdurende spanning tussen beheersing van het macrobudget en betaling naar prestatie (denk aan de kortingen die VWS ziekenhuizen en specialisten oplegde, maar ook aan het tussentijds stoppen met  toekenning van PGB’s).
– De overschatting van de macht van de overheid door politici en hun ‘management by memo’; als ik gezegd heb dat het verandert, dan verandert het ook (denk aan de oekazes die Schippers richting ziekenhuizen uitvaardigt: over ½ jaar moet de checklist operaties overal ingevoerd zijn; over ½ jaar moet er 24 uur zorg rond bevallingen zijn; over 2 jaar moet het aantal onnodige ziekenhuisdoden gehalveerd zijn).
– De ideologische discussie over ‘marktwerking’ terwijl niemand meer weet wat het is.
– Het probleem dat de zorg in veel ontwikkelingen naar een nieuw stelsel halverwege is en dat het dan stokt en we ‘stuck in the middle’ zijn, zoals de nieuwe minister verwoordde (denk aan DBC’s en het segment vrije prijzen, denk aan de steeds wisselende koers rond thuiszorg in de WMO, denk aan de positie van de verzekeraars).
– De onduidelijke positie van zorgaanbieders in het private, publieke en professionele domein; het onderwerp van mijn dissertatie drie jaar geleden.
– De governance vraagstukken, die uit die onduidelijke positie voortkomen.
– Het buiten schot blijven van de verzekeraars in het hele spel rond kostenbeheersing.
– Het wantrouwen en de negatieve opvattingen over de zorg.
– Te veel angst voor de kosten en te weinig oog voor de opbrengsten van de zorg.
– ‘Bezuinigen in de zorg’ betekent ‘de burger betaalt het zelf, maar dat zeggen we niet hardop’.
– De noodzaak om het aantal zorgaanbieders (vooral ziekenhuizen) te verminderen en tot specialisatie en concentratie te komen versus de angst dat er een ziekenhuis sluit.
– De nog steeds onduidelijke kwaliteit en veiligheid van de zorg en het verzet van aanbieders en professionals om dat zichtbaar te maken (denk aan de rechtszaken over de CZ lijst).
Over deze en andere thema’s zal ik met prettige onregelmatigheid blijven schrijven in mijn blog.