Een nieuwe ster in de kosmos van de OOA

Elsbeth Reitsma attendeerde mij op de methodiek “jouw plek onder de sterren” van de OOA. Een speelse methodiek waar je als organisatieadviseur je eigen kader onderzoekt en verbreed. We kwamen hierop naar aanleiding van mijn taai vraagstuk waar ik al een tijd mee rondloop. Terwijl ik naar de “sterren” keek viel het mij op dat het gedachtengoed “human system dynamics” er niet bij stond. Wat een gemiste kans.

Human system dynamics (HSD) gaat over verandering in complex adaptieve systemen. Glenda Eyoang, “founding mother” van dit gedachtengoed heeft haar dissertatie hieraan gewijd. Het viel haar op dat het zelf organiserend vermogen van complex adaptieve systemen, overeenkomst vertonen met natuurwetten van complexiteit en chaos. Dit nadat ze in haar eigen business destijds problemen ondervond die niet met ratio, logica en oorzaak-gevolg benaderingen werden opgelost. Uiteindelijk heeft dit geleid tot de oprichting van het “human system dynamics institute”. Ik maakte kennis met Glenda tijdens de week “systeemdenken in de praktijk” van SiOO en besloot vrijwel direct om veder te gaan met de ‘deep learning”. Inmiddels bevind ik mij midden in het “praxis traject”. De verdiepende opleiding waar de toepassing van theorie naar praktijk centraal staat.

Taaie vraagstukken zijn vaak dilemma’s die geen eenduidige oplossing hebben. Waar veel stakeholders betrokken zijn. Bij zowel vraagstuk als oplossing. Het vraagstuk is op meerdere manieren definiëren. Hans vermaak omschrijft deze als vraagstukken “die van iedereen en van niemand zijn”. Mijn taaie vraagstuk is overmatige drukte op de Spoedeisende hulp.

Als Spoedeisende hulparts (mijn andere beroep naast organisatie advies) raakt dit vraagstuk mij. De patiëntenzorg komt in geding, het team holt de benen uit zijn lijf, de samenwerking staat onder druk. Eigenlijk staat de hele acute keten onder druk. Hoe kom je daar met elkaar uit? Hoe zorgen we dat patiënten niet als postpakketten van A naar B worden verplaatst zonder de zorg te krijgen die ertoe doet?

HSD is zoveel meer dan alleen het toepassen van adaptive action op een complex adaptief systeem. Het biedt heldere visuals en tools. De toepasbaarheid ligt op kleine en grotere schaal. Ook het zelf toepassen en ondergaan van verandering leverde mij iets op. Namelijk dat verandering gepaard gaat met spanning, onzekerheid, de neiging om op te geven, weg te bewegen of je overdonderd te voelen. Dat is dus wat gebeurt als we verandering op welke wijze dan ook introduceren als organisatieadviseur. Het leerde mij met meer compassie te kijken naar dit proces. Voor mijzelf en anderen. Klanten, collega’s, patiënten, relaties.

HSD is voor mij een belangrijk gedachtengoed die een duidelijke plek verdient in het sterren firmament van de OOA. De grootste uitdaging was wellicht om dit rijke gedachtengoed te vertalen naar “de ster”. Marguerithe de Man heeft mij daar in belangrijke mate bij geholpen. Het viel niet mij om de essentie te vatten in compactheid.

Inmiddels staat er op de website van de Orde van organisatieadviseurs een interview met mij, naar aanleiding van het maken van de ster over HSD. Wat ik vooral hoop te bewerkstelligen is dat er bij organisatieadviseurs meer aandacht komt voor dit rijke gedachtengoed.