Graaicultuur (1)
Datum:29-03-2009
Graaicultuur (1)
Hare excellentie mevrouw dr. M. Bussemaker, staatssecretaris van VWS, begint haar weblog van 23 maart jongstleden met de zin ‘Helaas is de graaicultuur niet beperkt tot banken’ en zij vervolgt dat tot haar ergernis diezelfde cultuur ook bestaat bij sommige mensen in de top van zorginstellingen. Daarna gaat het stukje over 10 zorginstellingen, die niet willen luisteren. ‘Zo schiet het niet op’ concludeert de staatssecretaris om vervolgens haar partijgenoot mevrouw Saskia Noorman-Den Uyl (de dochter van Joop) te prijzen die bij de VSdB groep het goede voorbeeld heeft gegeven door salarissen van de raad van bestuur te bevriezen.
Is dit nu wel netjes? Als publieke gezagsdrager moet je mijns inziens zeer zorgvuldig in je uitlatingen zijn. Ik vind het woord ‘graaicultuur’ niet zorgvuldig. Graaien wekt op zijn minst de suggestie dat iemand zich iets toe-eigent, waar hij geen recht op heeft. Of platter nog het suggereert dat bestuurders zich rijk stelen. In de kop van het stuk zegt Bussemaker nog dat het om ‘sommigen’ gaat, maar gaandeweg verdwijnt de nuance, zeker als de staatsecretaris door anderen geciteerd wordt. Zo ontstaat op zijn minst de schijn dat een hele beroepsgroep steelt, liegt en bedriegt om zichzelf te verrijken. Zo lees ik in ieder geval het woord ‘graaien’.
Met die suggestie wordt de integriteit van alle bestuurders in de zorg aangetast en veronderstelde onkunde en onvermogen van de toezichthouders in de schijnwerper gezet.
Als je bent uitverkoren om een belangrijke publieke functie te vervullen geeft het mijns inziens geen pas om zo over anderen te spreken.
Formeel is het ook onjuist. Er is geen sprake van fraude en persoonlijke zelfverrijking aan de top van zorgorganisaties, leidend tot een gerechtelijke vervolging. Ik ken slechts een geval van een particuliere thuiszorgorganisatie in Rotterdam. Wat Bussemaker ‘graaien’ noemt zijn tussen twee private partijen (de zorgorganisatie vertegenwoordigd door de raad van toezicht enerzijds en de persoon van de bestuurder anderzijds) overeengekomen arbeidsvoorwaarden. Je kunt de bedragen die daarmee gemoeid zijn veel te hoog vinden en/of maatschappelijk onaanvaardbaar. Je kunt de normbedragen te hoog vinden. En je kunt het verwerpelijk vinden dat een klein percentage boven de norm betaald wordt. Dan nog geeft het geen pas om de integriteit van alle bestuurders publiekelijk ter discussie te stellen.