Het vertrek van een directeur en/of bestuurder
Datum: 12-09-2011
Het vertrek van een directeur en/of bestuurder
Onlangs sprak ik een directeur-bestuurder die recent ontslag nam, omdat hij een nieuwe baan heeft. Hij vertelde dat hij verrast was door de emotionele reactie van zijn medewerkers op de aankondiging van zijn vertrek. In zijn geval waren de medewerkers vooral verdrietig. Ik herken dit. Toen ik ruim een jaar geleden ontslag nam als directeur-bestuurder was ook ik verbaasd over de heftige reacties van mijn medewerkers. In mijn geval was er naast verdriet ook kwaadheid, medewerkers voelden zich in de steek gelaten. De reacties waren veel heftiger dan de eerdere keren dat ik ontslag nam. Ook andere directeuren en bestuurders blijken deze ervaring te hebben.
Waar komt die heftige reactie vandaan? Ik denk dat het voor een deel te maken heeft met de bijzondere positie van de directeur/bestuurder. De directeur/bestuurder is immers het boegbeeld van de organisatie. Niet alleen extern, maar ook intern. Alle medewerkers hebben een mening over hun hoogste baas en er wordt geregeld over diens functioneren gesproken. Bovendien weten medewerkers heel goed dat iedere directeur/bestuurder zijn eigen stempel op de organisatie drukt. Het vertrek van een directeur/bestuurder en de komst van een nieuwe leider is daarmee per definitie een ingrijpende gebeurtenis voor een organisatie.
Toch denk ik dat dit niet de enige verklaring is voor de reactie van medewerkers op het vertrek van een directeur of bestuurder. Ik denk dat er ook een psychologisch fenomeen speelt, namelijk overdracht. Overdracht is een begrip dat is ontwikkeld door Sigmund Freud. Onder overdracht verstaat hij dat mensen gevoelens hebben bij personen met een zeker autoriteit, die eigenlijk niets met die persoon te maken hebben. Simpel gezegd zal iemand die tegen zijn ouders opkeek, ook tegen de directeur/bestuurder opkijken. Iemand, die door zijn ouders werd verwaarloosd, zal snel vinden dat hij te weinig aandacht krijgt van de directeur/bestuurder en iemand die vaak in de steek is gelaten zal zich snel in de steek gelaten voelen door de directeur/bestuurder. Bij het vertrek van een directeur/bestuurder spelen deze gevoelens, die gebaseerd zijn op overdracht, mee. Medewerkers reageren niet alleen op het vertrek van de directeur/bestuurder. Vanuit de overdracht komen daar ook oudere gevoelens bij. Dit verklaart naar mijn idee de heftigheid van reacties van medewerkers op het vertrek van een directeur of een bestuurder.