Impressies van de 4de Internationale Conferentie over Management Consultancy

Datum: 15-06-2009

Impressies van de 4de Internationale Conferentie over Management Consultancy

Van 11 tot en met 13 juni hebben organisatieadviseurs en wetenschappers op het terrein van de consultancy drie inspirerende dagen in Wenen beleefd. De management consulting divisie (MCD) van de Academy of Management organiseert één maal per twee jaar een conferentie specifiek voor de eigen divisie. Die conferentie is in Europa. Twee jaar geleden was dat in Kopenhagen; dit jaar heeft de Universiteit van Klagenfurt de organisatie op zich genomen en was het internationale gezelschap in Wenen aanwezig. Hierbij een aantal indrukken.

Met ruim honderd deelnemers heeft de conferentie van de MCD een veel intiemer karakter dan de jaarlijkse conferentie van de Academy of Management in de VS, waar zo’n 8.000 mensen rondlopen. Met 118 personen kan je met z’n allen in één zaal en zijn plenaire discussies mogelijk. In het programma heeft het organiserend comité daar dan ook gebruik van gemaakt. Naast de gebruikelijke ‘paper-sessions’ (drie presentaties op rij) en symposia (meer workshop-achtig) waren er vijf plenaire sessies. ‘De’ crisis was aan het begin van de conferentie een hot-thema.

Het organiserend comité had een enquête onder de deelnemers uitgezet over hun ervaringen met crisis. Wat in de wandelgangen de rode draad was, werd door de enquête bevestigd: in de private sector hebben consultants veel last van de recessie. In de publieke en not for profit sector minder of niet. De crisis heeft in de VS grotere consequenties voor consultants dan in Europa. Het lijkt erop dat consultants in Zuid- en met name Oost-Europa het minst last van de recessie hebben.

Uit de enquête bleek dat klanten meer opdrachten verstrekken die te maken hebben met kostenreductie en efficiency. Er wordt minder opdracht gegeven voor langlopende en intensieve trajecten en voor training en coaching. De trend in alle landen is dat de tarieven onder druk staan.

De vraag is of de crisis een ‘paradigma-shift’ in de consultancy teweeg zou kunnen brengen. De aanwezigen constateerden dat door de crisis in organisaties de veranderingen zich (nog) sneller opstapelen. En dat het oude ‘organisatieconcept’, de sterk op hiërarchie gebaseerde organisatie-inrichting, niet meer werkt. Er is behoefte aan snelheid en flexibiliteit. Op zich wordt dit niet als een paradigma-shift ervaren maar als een taak waar consultants voor staan in de ondersteuning van hun klanten. Een grote opgave daarbij is niet te vervallen in korte termijn oplossingen maar ook een perspectief op de langere termijn te ontwikkelen.

Wat voor onze klanten geldt, geldt ook voor onze eigen manier van organiseren in de adviesbureaus. Opvallend was dat relatief veel deelnemers in een netwerkachtige constructie werkzaam zijn en flexibel kunnen schakelen in welke expertises voor een opdracht nodig zijn.

Een aardig voorbeeld in de gezondheidszorg vond ik bij een Oostenrijker die als extern adviseur verbonden is aan tien ziekenhuizen. Na een schandaal tussen medisch specialisten een aantal jaar geleden hebben deze ziekenhuizen de adviseur ingeschakeld als (inhoudelijke) intermediair. De adviseur wordt bij allerlei type vraagstukken betrokken om te onderzoeken wat het probleem is en welk type consultancy (en type adviseur!) het beste bij het vraagstuk past. Deze ‘intermediaire adviseur’ bindt een aantal externe adviseurs uit zijn netwerk aan zich en werkt met hen aan professionalisering van het vak en aan kwaliteitsstandaarden.

De Nederlandse bijdrage vond ik dit jaar mager. Zes deelnemers met drie presentaties, waaronder die van mijzelf over de effectiviteit van organisatieadviseurs. Daarnaast had Léon de Caluwé, als mede-organisator van de conferentie vanuit de Academy een faciliterende rol tijdens diverse sessies, waardoor de Nederlandse inbreng toch zichtbaar werd.

Ik kijk met genoegen terug naar drie dagen onderdompeling in het vak. Van ’s morgens vroeg tot ’s avonds laat heb je contact met vakgenoten en wetenschappers uit alle delen van de wereld. Van Zuid-Korea tot Hongarije. Je hoort hoe anderen het vak beleven. Mijn indruk is dat de ontwikkelingen in de voormalige Oostblok landen snel gaan. Op het terrein van de consultancy zal de komende jaren veel inspiratie uit Oost-Europa vandaan komen.

En naast de inspiratie zijn er tijdens zo’n conferentie ook andersoortige onvergetelijke momenten. Tijdens het diner hebben we op heel systematische wijze geleerd hoe je volgens de Weense principes een wals danst. Het is een mooie ervaring om in één van de ballrooms van het immense Rathaus der Stadt Wien, onder de kroonluchters en op een prachtige houten vloer, al walsend rond te zweven.