Interim-management als antibioticum

Ik had vandaag een gesprek met een interim-manager over de effectiviteit van interim-management. De vergelijking met het gebruik van antibiotica kwam tijdens dat gesprek bij me op. De inzet van interim-bestuur en interim-management (hierna samen interim-management genoemd) vertoont veel overeenkomsten met de inzet van antibiotica.

Als je van de dokter een antibioticakuur krijgt, moet je die altijd afmaken anders is er geen of een averechts effect. De lengte van de kuur is afgestemd op bewezen effectiviteit; aan het einde van de kuur is de kwaal bestreden en moet de patiënt verder zelf genezen.
Voor interim-management geldt een beetje hetzelfde. Als een organisatie een interim-manager inzet, is dat met een bepaald doel, om een probleem op te lossen, iets te bereiken of een periode te overbruggen. De opdrachtgever moet zich van te voren afvragen hoe lang de inzet van interim-management nodig is om het doel te bereiken of in de metafoor met antibiotica: hoelang de kuur moet duren.
Dat gebeurt niet altijd, de gewenste duur van de interim-periode is soms meer bepalend dan het te behalen resultaat. Met als gevolg dat er eerst voor drie maanden wordt afgesproken (zo kort mogelijk, we moeten het zelf kunnen) en daarna een aantal verlengingen plaatsvinden tot de interimmer er toch anderhalf jaar zit. Alsof er om de twee dagen beslist moet worden of de antibioticakuur, die zeven dagen duurt, wel of niet wordt voortgezet. Zowel de interim-manager als de antibioticakuur zijn minder effectief als je het doel en de periode steeds verandert. Daardoor krijgt het lichaam of de organisatie niet de kans om op voldoende gezondheidsniveau te komen, om zelf verder te verbeteren.
Het omgekeerde geldt ook, als je te lang doorgaat met antibiotica of interim-management dan zijn beide niet meer effectief en verzwakt het auto-immuunsysteem van de patiënt of de organisatie. Dat is zeker het geval als je steeds weer een kuur krijgt. Patiënten, die veel antibioticakuren in korte tijd achter elkaar krijgen, worden daar niet meer beter van maar hun kwalen worden resistent tegen antibiotica. Organisaties, die de ene na de andere interim-manager zien komen en gaan, vertonen hetzelfde verschijnsel: ze worden er resistent tegen. Mensen in de organisatie krijgen weerstand tegen interim-managers, ze zien geen resultaten en ze ervaren telkens weer een andere aanpak/behandeling. Het eigen verandervermogen van de organisatie wordt uitgeput en werkt niet meer.

Voor interim-management geldt dus hetzelfde als voor antibiotica:
– Het te bereiken doel moet duidelijk zijn.
– Dat vraagt om een bepaalde duur van de kuur respectievelijk de inzet van interim-management.
– De organisatie is gezonder als de ‘kuur’ van de interim-manager is afgelopen en in staat om zijn verdere verbetering/genezing zelf te regelen.
– Die organisatie moet daar de tijd voor krijgen en niet overvallen worden met een volgende ‘kuur’ als de vorige nog niet is uitgewerkt.
– Te kort interim-management is net als een halve antibioticakuur niet effectief.
– Te lang, te veel en te vaak interim-management (meerdere kuren  achter elkaar) leidt tot verslaving van de organisatie en tot vermindering van het zelfoplossend vermogen.
– Te vaak interim-management kan de organisatie ook immuun maken, waardoor het niet meer werkt of steeds zwaardere doses nodig zijn.

Net als antibiotica is interim-management een zinvol en effectief middel, mits op de juiste wijze en in de juiste dosering ingezet.
Dat is een mooie uitdaging voor opdrachtgevers en interim-managers.