Maatschappelijk aangesloten blijven

Datum: 28-10-2008

Maatschappelijk aangesloten blijven

Het is voor bedrijven van belang dat ze maatschappelijk aangesloten zijn. Het maatschappelijk aangesloten zijn is een noodzakelijke voorwaarde om een goed bedrijf te zijn. Het wil zeggen dat je doelstellingen zich moeten verhouden met wat maatschappelijk aanvaardbaar is. De aanvaardbaarheid hangt af van de geldende normen en waarden in de maatschappij. Dat gaat dus over van alles. In het nieuws gaat het over de hoogte van bestuurders beloningen, de graaicultuur maar soms ook voorbeelden van zorgorganisaties waar slechte zorg geleverd wordt.

Die normen en waarden in de maatschappij zijn steeds in beweging. Over veel denken we anders dan tien jaar geleden. Het is dus zaak om dit constant bij te houden en ervoor te zorgen dat er een fit blijft bestaan tussen het maatschappelijke en de organisatie. Soms gaat het over zaken die medewerkers in de organisatie helemaal niet als een probleem zien terwijl dit buiten de organisatie wel als een probleem gezien wordt. In de zorg zijn er veel voorbeelden die te maken hebben met bejegening.

Als medewerkers in een organisatie terecht komen waarin dingen gebeuren die maatschappelijk niet aanvaardbaar zijn, dan hebben ze twee mogelijkheden. Vertrekken of aanpassen. Die keuze wordt soms duidelijk gemaakt. Denk bijvoorbeeld aan de klokkenluiders bij bouwfraude zaken. Meestal ligt die keuze echter niet zo duidelijk. Het kan zijn dat je op het eerste gezicht niet kunt zien dat er wat mis is. In situaties waarin je afhankelijk bent gebeurt het ook dat je selectief gaat waarnemen.

Je vervormt je waarneming om voor jezelf de situatie acceptabel te maken. Dit is een proces van cognitieve dissonantie. Overigens speelt dit principe niet alleen maar in dit soort situaties.

Er zijn ook andere meer praktische voorbeelden te noemen die bewijzen dat we niet waarnemen met onze ogen maar met onze geest. Als je bijvoorbeeld een vieze bril met spetters opzet, dan zie je die spetters maar kort. Ze worden als het ware door onze geest uitgefilterd. Uiterst ingenieus! Bij Canon zouden ze er trots op zijn als ze dit principe na zouden kunnen bootsen.

Maar goed! Ondertussen doet het socialisatie proces zijn werk. De groep wil dat je je aanpast aan de daar geldende regels en langzamerhand wordt je een van hen. Bereid om de daar geldende regels tegen de buitenwereld te verdedigen in ruil voor een veilige plek in de groep. Hoe groter de dissonantie is tussen de groep en de buitenwereld, des te sterker en emotioneler zijn de reacties als het voortbestaan van de groep in gevaar komt.