Management, management, management

Datum: 30-11-2008

Management, management, management

Als je burgers, politici of professionals vraagt wat het grootste probleem is in de zorg, dan zul je vaak horen dat het aan het management ligt. Volgens de Vox Populi is management de oorzaak van veel problemen. Zelden de oplossing ervan. De voorstellen voor verbetering zijn paradoxaal: als managers niet goed managen, dan moet een ander het gaan doen. Dan moet de overheid, de professional of de raad van toezicht de leiding nemen. Recent stond er in Zorgmarkt zo’n voorbeeld. Bij het Groene Hart Ziekenhuis kan het –volgens de geïnterviewde medisch manager–  alleen maar goed gaan als de dokters aan de knoppen zitten. Zorgverleners stappen uit grote organisaties, omdat ze zichzelf willen managen. Dit is de paradox bij uitstek, het gaat niet om het afschaffen van het verfoeide systeem van management. Neen, het ene soort management wordt vervangen door het andere. Als je maar anderen dan managers laat managen dan komt het allemaal goed lijkt het algemene mantra.

Het is boeiend om te kijken hoe ze dat elders doen. In een bijlage van het FD vorige week werden succesvolle jonge ondernemingen beschreven, de zogenaamde ‘FD Gazellen’.  Een van die ondernemingen was een participatiemaatschappij, die investeert in bedrijven waarin hij ontwikkelingspotentieel ziet. Als de investeerder gevraagd wordt wat zijn beoordelingscriteria voor een goed bedrijf zijn, dan noemt hij er drie: management, management en management. Met andere woorden: het ontwikkelpotentieel en het risicoprofiel van een jong bedrijf hangt voor deze investeerder af van de kwaliteit van het management.
Deze investeerder ziet management dus niet als de oorzaak van een probleem, maar als noodzakelijke voorwaarde voor een gezond bedrijf, dus als een oplossing. Als een bedrijf geen goed management heeft, dan investeert hij niet of hij vervangt het management.

In de zorg worden mijns inziens meer problemen opgelost als we ook zo naar management kijken. Goed management is noodzakelijk voor het oplossen van problemen en het runnen van gezonde zorgbedrijven. Als dat er niet is, moet je de managers vervangen en niet proberen het systeem te veranderen. En we moeten niet steeds klagen over management als abstractie. We kunnen vaststellen dat sommige zorgorganisaties prima functioneren en andere niet. Dat heeft ongetwijfeld te maken met de kwaliteit van de managers. Maar niet alleen. Want er zijn ook organisaties, waar de top steeds wisselt en het maar niet lukt om deze zieke organisatie gezond te maken. Dan is er dus meer aan de hand en heeft steeds wisselen van het bestuur weinig zin. Dan zijn ingrijpende turn around processen nodig. Juist daarvoor heb je een goede manager nodig.

Laten we eens wat vaker naar managers en bestuurders in de zorg kijken, zoals die FD Gazelle investeerder doet in plaats van steeds alle managers over één kam te scheren en ‘het management’ van alles de schuld te geven.