Over wat aan de orde is bij coaching
Datum: 30-04-2010
Over wat aan de orde is bij coaching
Coaching heeft het laatste decennium een enorme vlucht genomen. Stapels literatuur zijn erover verschenen. Dat maakt nieuwsgierig. Waarom is er eigenlijk zo’n behoefte aan coaching? Want dat kun je toch wel stellen. Tegenwoordig hoor je wat minder dat er coachend leiderschap nodig is, dus wellicht wordt er plaats gemaakt voor iets anders. Wat ik zo boeiend vind aan coaching is dat je iemand verder kunt helpen door een gesprek op een bepaalde manier te voeren. Wat zou het precies zijn dat coaching zo populair gemaakt heeft? Zoiets is op te zoeken in die stapels literatuur maar ik vind het leuk om zelf op ontdekkingsreis te gaan. Zodra je in een boek gaat kijken wordt je eigenlijk afgeleid en teveel beïnvloed door wat je leest. Dus vooruit. Ik maak mijn hoofd leeg en stort me op de vraag waar coaching eigenlijk over gaat.
Wanneer zoekt iemand een coach op? Daar heb je volgens mij wel een bepaald bewustzijn voor nodig. Je moet weten of ervaren dat er dingen zijn waarvan je zou willen dat het gemakkelijker gaat of waarin je inzicht wil verwerven. Tegenwoordig hoef je niet meer speciaal naar een formele coach om gecoacht te worden. Veel mensen beheersen inmiddels gesprekstechnieken die ondersteunend zijn voor anderen en waarmee het mogelijk is om mensen te helpen eigen problemen op te lossen. De coachingsmode is daarmee zeker doorgesijpeld in ons dagelijks leven. De term: “Wat denk je er zelf over” kan hilariteit teweeg brengen omdat het ook een beetje not done is om iemand zijn eigen horloge te vragen als hij jou vraagt hoe laat het is. Toch is het altijd een goede vraag. Het is een vraag die een appel doet op zelfonderzoek, op introspectie. Het is dus blijkbaar zo dat we ons lang niet altijd op een productieve wijze afvragen hoe we bezig zijn. Ons denken wordt voortdurend vertroebeld door allerlei invloeden. Zodra iemand de juiste vraag stelt, kan dit tot inzicht leiden. In dit kleine stukje tekst zitten al een aantal principes opgesloten waar het bij coaching over gaat, maar ik ga nog even verder.
Kun je gecoacht worden over de computer, dus via een webcam waarbij de coach op afstand is? Dat kan volgens mij wel, maar het is anders dan live. Dat zal het gevoelen van velen zijn, maar internettherapie is voor bepaalde problemen ook bewezen effectief, dus wie zal het zeggen! Zelf vind ik luisteren een boeiend fenomeen, vooral het verschil met horen. Het is blijkbaar zo dat wij allemaal direct weten of de ander luistert. Als coach kun je jezelf eigenlijk niet veroorloven om niet te luisteren. Dat maakt het ook weer moeilijk. Luisteren kost veel meer energie dan horen en als je de hele dag coacht (wat ik gelukkig om deze reden niet doe) dan kun je dat luisteren niet altijd waar maken. Dat luisteren is misschien wel de kern van de emotionele kant van coaching. Luisteren is altijd intentioneel. Er wordt geïnvesteerd in de relatie met de ander.
Coaching heeft echter ook een rationeel analytische kant. Dit is eveneens een heel belangrijk aspect van coaching. De coach zal zelf wel moeten weten waar het eigenlijk over gaat. Je kunt wel vragen stellen over het landschap, maar als je het landschap niet op je duimpje kent kun je niet goed de rol van sherpa vervullen. Dit is volgens mij wel een kritisch punt. Ik weet het niet zeker maar het lijkt me echt iets om een scholenstrijd over te voeren. Kun je iemand begeleiden als je alleen verstand hebt van het proces en niet van de inhoud? Het antwoord is vast genuanceerd. Bij C3 vinden we dat een combinatie van beide noodzakelijk is voor een goede begeleiding. Al met al kom ik erop uit dat het Ying en Yang is.