Risico inventarisaties, creëer geen illusies!
Datum: 28-07-2010
Risico inventarisaties, creëer geen illusies!
Deze maand heeft de inspectie voor de volksgezondheid (IGZ) verslag gedaan van haar bevindingen over de voortgang van de implementatie van het veiligheidsmanagementsysteem (VMS) in ziekenhuizen. Een positief nieuwsrapport met natuurlijk een aantal kritische kanttekeningen van IGZ. Duidelijk wordt dat de ziekenhuizen nog niet klaar zijn en nog een behoorlijk aantal slagen moeten maken. Maar men is goed op de weg en dat had wat mij betreft wel als goed nieuws in de kranten gemogen. Goed nieuws voor patiënten en een stimulans voor alle werkers in de ziekenhuizen. Helaas heb ik het nieuws in geen enkele krant kunnen vinden. Het zou de media gesierd hebben als ze dit nieuws ook eens zouden brengen, positief nieuws over de ziekenhuizen in plaats van de nadruk leggen op incidenten.
Maar laat ik hier niet al te lang bij stil staan. De onderzochte ziekenhuizen zijn goed op weg laat IGZ weten, het lage fruit van het VMS wordt geplukt (het veilig incidenten melden en de tien hoog risicothema’s). De complexere onderdelen zoals bv de prospectieve risicoanalyse dienen nu voortvarend te worden opgepakt. Eenvoudiger gezegd dan gedaan. Het zal van bestuur, management en medische staf leiderschap vragen om voor te gaan in het implementatieproces. De uitdaging van organisaties, afdelingen, maatschappen moet zijn om het analyseproces op een natuurlijke wijze onderdeel te laten worden van de zorg/het bedrijfsvoering proces. Beleg daarom dit soort activiteiten bij het lijnmanagement en specialisten. Laat de stafafdelingen daar faciliterend in zijn, maak deze niet verantwoordelijk.
Het is toch eigenlijk verwonderlijk dat bv een verpleegafdeling niet met enige regelmaat laat zien wat de resultaten zijn van het zorgproces zoals bv ligduur, aantal (lijn)infecties, pijnscores, incidenten etc. Specialisten en verpleegkundigen mogen wat mij betreft meer geïnteresseerd zijn in de risico’s en resultaten. Gebruik het als hulpmiddel om de zorg beter te krijgen en bespreek het in werkoverleggen. Echter daarbij is er een grote MAAR! Het is niet alleen maar meten, het blijft ook het gezond verstand gebruiken en kwalitatieve parameters meenemen in de vergelijkingen. Zowaar geen eenvoudige materie. Je loopt snel de kans terecht te komen in cijferlijstjes. Cijferlijstjes die de suggestie kunnen wekken dat je in control bent, schijnzekerheden worden zo snel gecreëerd. Dus werkwijzen analyseren op risico’s en resultaten meten is goed, zolang je maar blijft nadenken en wegblijft van “het lijstjes afvinken”.