Vaste gewoonten (1)

Vaste gewoonten (1)

Afgelopen vrijdag hadden we het over vaste gewoonten in organisaties. Die zijn vaak helemaal niet logisch, maar moeilijk te veranderen. Een collega is nu begeleider bij een veranderproces in een deel van de gehandicaptenzorg. Hij had afgelopen week samen met de verantwoordelijke directeur een gesprek gehad met ontevreden ouders. Die hadden zich goed voorbereid en allerlei afwijkingen van de visie gesignaleerd plus allerlei onlogische gebruiken van de groepsleiding, waar de bewoners en hun ouders last van hebben.

We bespraken de voorbeelden en constateerden dat er in veel organisaties, maar ook bij veel mensen onlogische gewoonten zijn, waarvan niemand meer weet waarom je het doet en wie er baat bij heeft, maar die toch lastig te veranderen zijn. Uit een andere organisatie kwam het voorbeeld van een bewoner, die graag bananen lust. Maar er werden nooit bananen ingekocht, omdat er nooit aan de bewoners werd gevraagd welk fruit ze lekker vinden. Wel werden er steeds appels weggegooid, want die werden standaard meer ingekocht dan gegeten.

Als je van buiten naar zo’n situatie kijkt, verbaas je je erover. Maar als je er in zit is het volkomen logisch om wel appels en geen bananen in te kopen, want zo doen we het altijd of het staat in de regels. Als adviseur is het boeiend om dit soort vaststaande gewoonten te signaleren, maar nog meer om te kijken hoe je die kunt veranderen. We gaan proberen dit soort gewoonten te verzamelen en er af en toe iets over te schrijven op onze company blog.

We constateerden bij ons zelf ook zo’n gewoonte. Als we op vrijdag bij elkaar komen, dan verzamelde iedereen zich rond 09.30 uur bij het koffieapparaat voor een sociaal praatje voorafgaand aan de vergadering. Toen kwam er een collega, die steevast met zijn laptop alvast aan de vergadertafel ging zitten. Gevolg is dat iedereen nu direct aan tafel gaat zitten met zijn laptop en dat de ‘social talk’ erbij inschiet en verschuift naar de lunch. Het gekke is dat die collega inmiddels weer vertrokken is, maar dat de gewoonte is gebleven om direct aan tafel te gaan zitten met een scherm voor je.

Al pratend kwamen we afgelopen vrijdag op allerlei voorbeelden van vaste gewoontes in andere sectoren. De week ervoor had Hilary Aken in het Financieel Dagblad een mooi artikel geschreven over de rare gewoonte in restaurants om het menu aan tafel op te sommen in plaats van een menukaart te geven. Daar heeft niemand wat aan. De ober moet het -ingewikkelde- menu uit zijn hoofd leren. De gasten moeten moeite doen de ober in de herrie van het restaurant te verstaan en vervolgens alle keuzegelijkheden te onthouden. Aken schrijft hilarisch of deze nutteloze en klantonvriendelijke methode. We doen dus niet alleen in de zorg rare dingen. Gelukkig maar.

We nodigen de lezer graag uit om ons voorbeelden aan te dragen van rare vaste gewoonten, waarvan het nut twijfelachtig is.