Verandering van uitgangspunten
Datum: 07-12-2007
Verandering van uitgangspunten
Het NRCzaterdagkatern lezend bekruipt me toch weer het gevoel dat de zorg in Nederland verworden is tot een technocratisch instituut. Het artikel van Marjoleine de Vos ten spijt, het ziekenhuis is een instituut waarin partijen, professionals en management, over elkaar heen vallen om zogenaamde patiëntgerichte initiatieven te bewerkstelligen i.p.v. samen te werken om goede zorg te leveren.
Was het doel maar zo dat de instellingen alles in het werk stellen om de patiënt te helpen. Het procesdenken is leidend geworden en de patiënt lijdend voorwerp. Hoezo vraaggestuurd! We zijn al zover afgedaald dat er in het land initiatieven komen onder de titel “en nu echt patiëntgericht”. Het woordje echt impliceert dat we daarvoor blijkbaar niet echt deden! Waren alle voorgaande initiatieven onvoldoende oprecht of was er onvoldoende urgentie? Wat maakt nu dat men er nu wel in gaat slagen?
De context en personen die het moeten gaan realiseren zijn niet veranderd. Vanuit verandermanagement optiek weinig hoopvol. Veranderingsprocessen kunnen alleen dan succesvol zijn als in één van de onderdelen een wijziging heeft plaatsgevonden of dat men doordrongen is van het urgentiebesef voor de verandering. Zoals het zich nu laat aanzien, lees artikel, is er nog steeds zelfgenoegzaamheid, onvoldoende visie en geen leidende coalitie. Het ziet er niet naar uit dat er iets verandert. We blijven zo in cirkeltjes draaien. De patiënt blijft “lijdend” voorwerp.
Deze tekst voor de discussie extra aangezet maar al lezend denk ik wat een zwartgalligheid, wat een bitterheid, is het dan zo slecht gesteld met de zorg. Mijn antwoord: Ja en Nee. Ik ben er nog steeds van overtuigd dat er nog steeds een hele groep goede professionals en managers/bestuurders zijn die de zorg zo goed mogelijk (willen) aanbieden. Die zich inzetten de verbinding te maken met wat de patiënt werkelijk vraagt. Tegelijkertijd zie ik ook dat de professionals slachtoffer zijn geworden, maar zich ook slachtoffer hebben laten maken, van het management. Allemaal onder de druk van de overmatige regelgeving om transparantie en kwaliteit te bewerkstelligen in de zorg. Professionals wekken de indruk de weg volledig kwijt te zijn.
Waar is de passie en drive gebleven om alles in het werk te stellen de patiënt zo goed mogelijk te helpen? Wanneer nemen de professionals nu eens het initiatief om samen met de patiënt echt betekenis te gaan geven aan goede en volwaardige zorgverlening. Ik bepleit geen revolutie maar eerder een renaissance van de zorg. Een verandering van uitgangspunten, stel de patiënt voorop zoals we jaren terug gewend waren, verbind het met de hedendaagse kennis en kunde van de professionals en de rest is volgend. De technocratische cultuur is te ver doorgeslagen, breng de zorgcultuur weer terug, zowel in de organisaties als in de opleidingen. Breng de passie en toewijding weer terug en laat het management/bestuur zich daar dan faciliterend en dienstbaar bij opstellen!