Wat moet de RvT weten van het privé leven van de bestuurder?

Datum: 29-08-2013

Wat moet de RvT weten van het privé leven van de bestuurder?

Bij de Volkskrant speelt de discussie of de scheiding van PvdA leider Samsom voor een kwaliteitskrant nieuws is of niet. Hun eigen ombudsvrouw vindt dat die scheiding nieuws is en dat de krant daar minder hypocriet mee om had moeten gaan (VK 24/8/2013 pagina 36).

Een vergelijkbare discussie voer ik regelmatig tijdens onze governance workshops en bij evaluaties van raden van toezicht: Moet de RvT inzicht hebben in ingrijpende gebeurtenissen in het privéleven van bestuurders van de zorgorganisatie? Mijn antwoord is ‘ja’. Veel toezichthouders zijn dat niet met me eens of worden door mijn opmerkingen aan het denken gezet.

Waarom moet de RvT weten hoe het privé met de bestuurder gaat? In de eerste plaats omdat privé omstandigheden zijn functioneren als bestuurder kunnen belemmeren. In de tweede plaats omdat moeilijke omstandigheden in het privé leven directe invloed kunnen hebben op de organisatie of daar schade aan kunnen berokkenen. Toen bleek dat ceo Ton Büchner oververmoeid was en een tijdje moest stoppen, daalde de beurskoers van AkzoNobel fors. Jack de Vries had als staatsecretaris een verhouding met een ondergeschikte. Dat was tegen de interne regels, die de staatsecretaris hoort te handhaven en het schaadde volgens experts de veiligheid binnen Defensie. Deze twee voorbeelden laten zien dat de privésituatie van een bestuurder van direct belang is voor de organisatie en dat de toezichthouders dat moeten weten en zo nodig daarnaar moeten handelen. Bij AkzoNobel is dat ook gebeurd.

Wat moet de RvT dan weten van de privésituatie van de bestuurder en vooral van de veranderingen daarin? Ziekte van de bestuurder, zijn partner of zijn directe familie kan grote invloed hebben op de aandacht die de bestuurder voor de organisatie heeft. Dat geldt evenzo voor relatieproblemen en scheidingen. Wanneer de bestuurder een nieuwe relatie aangaat binnen de organisatie, zet dat de verhoudingen op zijn kop. Dit zijn dus allemaal zaken die de RvT als werkgever moet weten en waarbij de RvT in sommige gevallen ook handelend op moet treden. Ik vind het ook gelden voor het carrièreperspectief van de bestuurder. Raden van toezicht zijn soms handelingsverlegen bij een lang zittende bestuurder die geen inzicht wil geven in zijn plannen voor vertrek. Als hij dan plotseling -uit eigen initiatief of omdat zijn houdbaarheid is overschreden- wel vertrekt, zit de RvT met een probleem.

Sommige toezichthouders vinden dat het niet hoort om je te verdiepen in het privéleven van de bestuurder. Ze vinden dat een schending van de privacy van de bestuurder. Anderen weten niet hoe ze dat moeten aanpakken of hoe ver ze kunnen gaan.

Ik raad alle raden van toezicht aan om hierover een discussie in eigen kring aan te gaan. Eerst onderling en dan met de RvB. Probeert u vooral geen afvinklijstje te maken. Bespreek met elkaar wat u zou willen weten, waarom en welk handelen van uzelf wordt verwacht in een bepaalde situatie. Vertaal die discussie in een principe dat onderdeel wordt van uw toezichtvisie en waarnaar zowel de bestuurders als uzelf in de toekomst zullen handelen.