Bedrijfsmatigheid van professionals

Datum: 25-03-2009

Bedrijfsmatigheid van professionals

In de care sector, met name de in de verpleging en verzorging (V&V) en in de gehandicaptenzorg (VG) is er sprake van groepen professionals, sociaal wetenschappers, medici en paramedici die vanuit hun vak een professionele bijdrage leveren aan de behandeling en begeleiding van de cliënten. Door de ontwikkelingen in de sector, waaronder de introductie van zorgzwaarte-pakketten is er druk ontstaan om de bijdrage van deze groep aan cliënten zichtbaar en meetbaar te maken.
Vanuit economisch oogpunt is deze ontwikkeling goed te begrijpen. Economen willen immers rekenen en met cijfers begrijpen of er toegevoegde waarde is ontstaan.
Professionals staan niet te juichen, al helemaal niet als het gaat om het bedienen van de individuele cliënt en het transparant maken van de aan hem geleverde zorg. Dat kost tijd en dan doe je de cliënten als groep tekort.
Een vraag is dus of de economische benadering een hype is of een zekere toekomstwaarde heeft. Zal het echt zo gaan dat we de verrichtingen van professionals steeds strakker inkaderen en steeds doelmatiger maken. Ik denk dat dit zo is. Ik denk dat er een toekomst voor ons ligt
waarin het werk van mensen steeds verder geinstrumentaliseerd wordt. Een vast pakketje voor een bepaald doel tegen een bepaalde prijs.

Als je om je heen kijkt in onze maatschappij, dan wordt alles in een toenemende mate ingericht met uitgelijnde processen. Vanmorgen moest ik een afspraak maken met de firma Miele. De droger doet het niet meer. Via de website werd ik door een menu heengeleid. Aan het einde van de sessie had ik een afspraak met Miele. Geen mens aan te pas gekomen. Hoge toegevoegde waarde tegen waarschijnlijk lage kosten. Ze zijn op de hoogte van het typenummer van mijn droger en het soort klacht. Ze kunnen dus direct de goede spullen meenemen. De monteur krijgt een welomschreven opdracht mee en voert die uit.

Nog even zijn administratie op orde brengen en klaar is Kees.

Ter vergelijking met dit voorbeeld stel ik mijzelf de vraag op welke wijze de bedrijfsmatigheid voor de professionals kan toenemen. Het gaat om toegevoegde waarde voor de klant. Hoe organiseer je het werk zo, dat de toegevoegde waarde voor de klant zo groot mogelijk is.
Toegevoegde waarde betekent, zo laag mogelijke kosten tegen een goed resultaat voor de klant. De vraag is dan, wat een goed resultaat voor de klant is. Dat is wellicht anders als met mijn droger!
Over die vraag kun je een boek schrijven. Mijn collega Ben van Gent is doordrenkt van dit gedachtegoed. In ieder geval kun je stellen dat slechts klein een deel van alle activiteiten in de care gericht is op genezing. Het grootste deel van de activiteiten is gericht op kwaliteit van leven. (De term behandeling suggereert iets anders.) Dat is dus een ander proces dan genezing of revalidatie. Laten we het even houden bij het proces kwaliteit van leven. Hoe bepaal je of iemand tevreden is met zijn kwaliteit van leven? Hoe bepaal je of jij daaraan als professional een bijdrage kunt leveren en welke bijdrage lever je dan? Ook hierover heeft Ben uitgesproken ideeën, namelijk op een eenvoudige wijze meten van de beleefde kwaliteit van leven door de cliënten en je acties afstemmen op de resultaten voor de cliënt.
Hoe ik hier zelf insta? Ik weet het niet zo goed. In dit tijdsgewricht lijkt het transparant maken van zorgprocessen welhaast onontkoombaar. Het is echter ook zo dat er achter de horizon weer nieuwe paradigma’s wachten.