Buitengewoon lastig?

Bij de behandeling van de belastingwetgeving voor 2007 in de Tweede Kamer heeft minister Zalm ferme uitspraken gedaan over de aftrek van buitengewone lasten voor ziekte en invaliditeit voor de inkomstenbelasting (IB). Volgens NRC/Handelsblad van 25 oktober 2006 heeft Zalm de regeling ‘zo rot als een mispel’ genoemd. Dat is nogal wat voor een regeling die onder verantwoordelijkheid van diezelfde minister is ingevoerd.
Zo’n bericht blijft hangen. Ik knip het uit en lees het nog een paar keer. Ik merk dat het me irriteert, intrigeert en inspireert. (als directeur van C3 kan ik niet laten iteraties met 3 te bedenken) Het inspireert me tot deze weblog. Het irriteert me door de toonzetting van de minister en het intrigeert me omdat ik een verband zie met de invoering van de zorgverzekeringswet per 1 januari jongstleden. Reden genoeg om er eens verder in te duiken.

Laat ik maar met de irritatie beginnen. Het stoort me dat een verantwoordelijk politicus in zulke termen praat over een regeling die bij de invoering van de Oort-wetgeving nadrukkelijk is afgewogen en daarna nog een aantal keren is bijgesteld. Meer dan 12 jaar is Zalm als minister verantwoordelijk voor de fiscale wetgeving. Waarom doet Zalm niet gewoon voorstellen aan de Kamer om de regeling te veranderen in plaats van zulke termen te gebruiken?. Bezwaarlijker vind ik dat de minister impliciet suggereert dat burgers misbruik maken van de regeling omdat 41% van de huishoudens een beroep doet op de regeling. Volgens de NRC zegt de minister ‘het kan niet waar zijn dat 41% van de huishoudens chronisch ziek is’. Het lijkt me toe dat de minister dat makkelijk uit had kunnen zoeken voor hij de uitspraak deed. Maar er gebeurt nog iets geks. In de instructie bij de aangifte IB is nergens te vinden dat de aftrek alleen geldt voor chronische ziekten. De aftrek geldt ook voor buitengewone kosten voor curatieve zorg en voor hulpmiddelen. Zalm wijzigt mondeling de bedoeling van de regeling en trekt daar vervolgens de conclusies uit, die hem goed uitkomen. Op zijn minst niet elegant, op zijn meest erg manipulatief.
Zorgelijk vind ik dat ook hier de politieke behoefte aan indicatiestelling weer om de hoek komt kijken. Ik moet er niet aan denken dat je geïndiceerd moet worden voor de invulling van je belastingbiljet.

Tot zover de irritatie, nu het geïntrigeerd zijn. Bij lezing van het artikel bedacht ik mij dat er dus wel heel veel mensen niet de volle prijs voor hun zorgverzekering betalen. De premie voor basisverzekering en aanvullende verzekering is immers aftrekbaar als buitengewone last als je de drempel overschrijdt. Dat zou betekenen dat 41% van de huishoudens van de fiscus tussen de 34,4 en de 41,95% (de schijven van de IB) korting op hun ziektenkostenverzekering krijgen. Van begin dit jaar herinner ik mij dat 6 miljoen mensen recht zouden hebben op de zorgtoeslag. Dat is ongeveer 37% van de bevolking en het zijn andere mensen dan degenen die IB betalen. Betekent het dan dat 41+37= 88% van de huishouden niet de volle prijs voor hun basiszorgverzekering betaalt? Dat lijkt me sterk.
Het lijkt me maatschappelijk geen goede zaak als zorgverzekeraars de basisverzekering onder de kostprijs aanbieden en de overgrote meerderheid van de bevolking van die te lage premie nog een deel van de fiscus terugkrijgt. Dat kan toch niet waar zijn?

Na zoeken op internet blijk ik gelukkig niet de enige te zijn die hierover nadenkt. Al in september van dit jaar hebben Hoogervorst en Zalm een gezamenlijke nota aan de Kamer aangeboden met de titel ‘Naar integratie van buitengewone lasten en zorgtoeslag’. Eerst dus die nota maar eens lezen.