Een déjà vu gevoel

Datum: 28-03-2010

Een déjà vu gevoel

Afgelopen week veel in gesprek geweest over innovaties in de zorg. Van al die gesprekken viel mij op dat men niet echt te spreken was over het innovatiegehalte in de zorg. Vragen kwamen naar voren als wat verandert er nu wezenlijk in de zorg, zijn de veranderingen niet teveel gestoeld op onze oude denkwijzen en zijn de veranderingen die er plaats vinden wel toekomstbestendig?

Het was dan ook boeiend om te lezen dat er zogenaamde hidden hospitals zijn. Hoogleraar Healthcare Management Kees Ahaus van de Rijksuniversiteit Groningen (RUG) vermoedt dat analoog aan onderzoek in het bedrijfsleven, waar zgn. hidden factories zijn die 25% van de toegevoegde waarde verspillen, dit in ziekenhuizen niet heel anders zou zijn (zie opiniestuk RUG ).  De boodschap: hier ligt een aanzienlijk schat aan besparingspotentieel.

Het eerste wat er bij mij opkwam was ‘en nu nog de schatkaart zien te vinden’. Wellicht onterecht enig cynisme, want dat er besparingen kunnen plaats vinden is zonneklaar. Maar bij het lezen van het artikel ontkwam ik toch niet aan een déjà vu gevoel. Was het niet een aantal jaren geleden dat gezanten(ceo’s uit het bedrijfsleven o.a.: Bakker TPG,  Willems Shell Nederland, Van der Werf AEGON, door de toenmalige minister Hoogervorst op zijn verzoek het ziekenhuisveld bezochten. Dit gebeurde in het kader van het programma Sneller Beter. Al deze gezanten kwamen altijd terug met adviezen voor verbetering waar direct miljoenen mee bespaard konden worden.

Wat is hiervan terecht gekomen? Of laat ik het zo zeggen, ik heb geen grote krantenkoppen gezien waarop de resultaten ook echt ingeboekt werden. Op een of andere wijze zijn we in de zorg onvoldoende in staat daadwerkelijk ingrepen te plegen die grote besparingen opleveren en/of productie verhogen tegen lagere kosten. Ik ben het helemaal eens met de inzichten dat kleine veranderingen, geïnitieerd vanuit de werkvloer, tot besparingen kunnen komen. Dit moet vooral geïnitieerd worden en continue blijven gebeuren. Maar de vraag is of dit voldoende is? De processen worden nog steeds benaderd vanuit het “oude denken”. Kijken we niet teveel door een vergrootglas naar de ziekenhuiswereld. Zien we de details maar niet het geheel. Wat zal er gebeuren als we eens meer afstand nemen, met een andere bril naar de ziekenhuizen gaan kijken? Een ander paradigma voor de zorg ontwikkelen.

Het zou bijvoorbeeld een hele uitdaging zijn om eens op basis van de Theory of Constraints (TOC) van E.M. Goldratt naar de ziekenhuiswereld te kijken. De uitkomsten van een dergelijke opzet, het inpassen in het totale zorgaanbod en de beschikbare nieuwe technologieën uit het bedrijfsleven levert geheid nieuwe scenario’s op. Mocht u mee willen denken laat het weten.