In Nederland hanteren we een brede definitie van gezondheidszorg.

Deze onderwerpen lopen als rode draad door de hele 33 jaar heen.

Artikel 22 lid 1 van de grondwet luidt: ‘De overheid treft maatregelen ter bevordering van de volksgezondheid’.

In de gehandicaptenzorg, de GGZ, de Jeugdzorg en de ouderenzorg is een soort slingerbeweging te zien tussen integratie van mensen met een ‘afwijking’ in de maatschappij enerzijds of speciale voorzieningen voor hen treffen anderzijds.

Gaandeweg wordt duidelijk dat zowel de inrichting van de maatschappij als de gezondheidszorg gebaseerd is op de hoogopgeleide Westers georiënteerde burger.

Een voortdurend terugkomend onderwerp is het samenspel tussen zorgprofessionals en de zorg, die niet opgeleiden leveren.

Dit thema sluit aan bij het vorige. De autoriteit van regent, bestuur of professional is niet meer vanzelfsprekend.

Dit is een groot thema voor heden en toekomst.

In de zorg botsen ratio en emotie nog wel eens met elkaar.

Morele en ethische vraagstukken waren en zijn er volop in de zorg.

De zorg wordt vanouds gekenmerkt door wat Mintzberg ‘Chimney Organization’ noemt, het organiseren in kolommen met schotten ertussen.

In de loop van de 33 jaar zijn er veel initiatieven geweest tot innovatie in de zorg.